به گزارش «نود اقتصادی» مجیدرضا حریری نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین در خصوص بسته جدید بانک مرکزی اظهار کرد: زمانی که راجع به یک مبحث اقتصادی صرف اقتصادیبودن آن صحبت میکنیم، قاعدتا صحبت از ارز چندنرخی و یا ارائه یارانه به واردات در این شرایط امر مذمومی محسوب میشود.
وی افزود: همتی به نکته دیگری نیز اشاره کرد که باید به آن توجه شود؛ این مساله که سه وزارتخانه جهاد، بهداشت و صمت موظف به ارائه لیست کالاها و ملزم به نظارت بر سیستم توزیع و ارائه هستند، تا در جریان توزیع قیمتها تغییر نکند و بر اساس ارز دولتی باشد. نمیگویم این کار درست است یا خیر، چرا که شرایط اضطراری است و ممکن است نیاز به چنین اقدامی وجود داشته باشد، اما آیا مکانیزمی برای اجرای صحیح وجود دارد؟ تجربه چندینساله ما در جنگ و تحریم در کشور نشان داده که مکانیزم کنترل بازار نهتنها موفق نبوده است، بلکه موجب برخی سوءاستفادهها از چنین شرایطی بهواسطه کوپنفروشی و فروش کالای خارج از سهمیه نیز شده است.
حریری عنوان کرد: همچنین در دوران تحریمها به همین شکل کالاهایی که ضروری شمرده میشوند بهعنوان غذا و دارو با ارزی بهعنوان ارز مرجع که 1226تومان بود میآمد و در آخر با نرخ بازار آزاد به دست مصرفکنندهها میرسید. تجربه اخیر فروردین تا تیر سال جاری نیز نشانگر همین روند بود؛ یعنی به روایات مختلف چیزی حدود 12 تا 20میلیارد دلار ارز به واردات تخصیص یافت، که چیزی از آن دست مردم کشور را نگرفت. نقطه ضعف این بسته نیز کماکان همین مساله است، یعنی چگونه در آینده مساله یارانهدهی را کنترل میکنیم؟
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین گفت: فلسفه یارانهای که به نرخ ارز دولتی اختصاص میدهند این است که گفته میشود باقی آن را آزاد تهیه کنید؛ یعنی در نظر داریم تا از مصرفکنندگان برای مصرف کالاهای ضروری حمایت شود، در نتیجه پول به واردکننده میدهیم تا با قیمت پایینتری این کالاها را وارد کشور کرده و به دست مردم برساند. با توجه به تجربیاتی که ذکر کردم، نقطه ضعفی در اینجا دیده میشود که نبود مکانیزمهای کنترلی است، مگر اینکه برای چنین مسائلی روش جدیدی ابداع شده باشد.
حریری گفت: جربیات پیشین نشان داده است که نمیتوان نان، گوشت و دارو را با قیمت ارزان تهیه کرد. نکات مثبتی که در صحبتهای آقای همتی وجود داشت نحوه برخورد ایشان و صحبت او درباره یک موضوع مهم با در جریان قراردادن مردم بدون نگاه از بالا به پایین بود، همچنین رگههایی از صمیمیت، صداقت و روان صحبتکردن در برخورد با مردم در گفتههای او دیده میشد و نکته مثبت دیگری درباره آقای همتی وجود داشت که تا به حال چهرهای رسانهای و از جانب دولت نبودهاند، اما چهره خوبی از خود به مردم نشان دادهاند. زمانی که بسته جدید ارزی ارائه میشود تلویحا به این معنی است که سیاستهای اعلامی 21فروردین 1397 که به «ارز جهانگیری» معروف شد، کاملا اشتباه بوده است و بهطور ضمنی چنین اعترافی صورت گرفته است.