«نود اقتصادی»، راضیه شعبان -دانشجوی دکترای اقتصاد از دانشگاه شهید چمران اهواز- گرایش توسعه: گروه ویژه اقدام مالی Financial Action Task Force در سال 1989 توسط کشورهای صنعتی موسوم به جی 8 برای مقابله با پولشویی، مبارزه با تروریسم و سایر تهدیدات تشکیل شد.
اعضای FATF 30 کشور از 205 کشور جهان میباشند. جالب اینجاست کشورهایی که به روابط مالی نظارت میکند تا منابع مالی صرف تروریسم نشود عربستان و اسرائیل هستند.
در این روزها یکی از بحثهای مهم در سطح کشور موضوع پیوستن به FATF است از این رو در ذیل به ارائه نکاتی پرداخته میشود.
برای پیوستن به FATF باید لیست تمام تراکنشهای مالی کشور اعم از یک خرید معمولی در فروشگاه به وسیله کارت تا فعالیت های چند میلیون دلاری فروش نفت و تجارت را در اختیار این گروه قرار دهیم.
این نکته را در نظر داشته باشید که هم اکنون به دلیل تحریمهای بین المللی امکان مبادلات با سایر کشورها به سختی فراهم میگردد و از طریق دور زدن تحریم ها روزنه های برای تجارت فراهم میشود حال با در اختیار دادن تمام اطلاعات مالی این روزنه ها بسته میشود و عملا تجارت کشور قفل میگردد.
FATF کشورها را به سه دسته تقسیم میکند:
دسته اول کشورهایی هستند که توصیه‌های این گروه را اجرا کرده اند.
گروه دوم کشورهایی هستند که در حال پیشرفت و تطبیق با استانداردهای مشخص شده هستند. دسته آخر کشورهایی را شامل میشود که با این گروه همکاری نداشته و کشورهای دارای خطر پولشویی و تأمین مالی تروریسم هستند.
گروه سوم کشورهای پرریسک نیز نامیده میشوند. FATF در برخورد با این کشورهای سیاست نظارت شفاف و اقدامات متقابل )قطع ارتباط بانکی( را دردستور کار خود قرار داده است.
البته مفهومی مانند لیست سیاه که به صورت کاملا غرض ورزانه بر سر زبانها افتاده است موضوعیت ندارد. با توجه به تقسیم بندی صورت گرفته ایران و کره شمالی در لیست کشورهای پر ریسک هستند. حتی اگر ایران تعهد بدهد تمام دستورات FATF را اجرا کند بعد از آن باید تمام اعضای گروه به خروج ایران از لیست رای مثبت دهند و اعضا کشورهایی مانند آمریکا واسرائیل و ... هستند که بدون شک هیچگاه موافق خروج نام ایران از کشورهای پرریسک نخواهند بود.
حال سوال این است اساس قرار گرفتن ایران در کشورهای پرریسک چیست. آیا گروه FATF هدف جز وظایف مالی دارد اگر این گونه است آیا نظام مالی و بانکی کشورهایی مانند جیپوتی و سومالی که حتی بانک ندارد از ما قوی تراست؟ با توجه به مباحث گفته شده FATF ابزاری است که امریکا و اسرائیل برای گرفتن اطلاعات مالی سایر کشورها از آن استفاده می کند و کشوری همچون ایران در صورتی که FATF را قبول کند در وضعیت خطرناک و بازگشت ناپذیری قرار می‌گیرد.
