گروه اقتصادی خبرگزاری نسیم: مجید میرزاحیدری:آسمان بازار سرمایه در ایران همانند سایر عرصه های موجود در پیکره اقتصاد کشور، ابری و طوفانی بوده و گرد بادهایی که در حال وزیدن است بجای جابجا کردن شاخص ها و سرازیر کردن سود های کم و بیش زیاد در دامن فعالان، عرصه را برای دست اندرکاران بازار سهام و حاضران این عرصه نا امن ترکرده است.
به گزارش نسیم، دماسنج اقتصاد کشور، اکنون وارد بیستمین ماه از ششمین دوره رکود خود پس از پیروزی انقلاب اسلامی شده و چشمان نگران بسیاری در بازار سرمایه به نبض بی رمق و کالبد بی جان بازار سهام دوخته شده است.
گمان می رود، نمایشگر شاخص های کل بازار سرمایه، از زمان نقطه اوج خود در نیمه دی ماه دوسال قبل بدین سو، 28 درصد ریزش را به نمایش گذارده ،بنابراین نمی توان انکار کرد که رکود کنونی حاکم بر بازار سرمایه را باید یکی از تندترین سقوط آزادهای شاخص های عمودی بازار سهام دستکم از زمان گشایش تالار شیشه ای در واپسین سالهای دهه 60 تلقی کرد.
بویژه آنکه بازار سهام از نیمه دوم دیماه سال 92 همچنان در مسیر افت عمودی قیمت ها به حرکت نزولی خود ادامه داده و با وجود لبیک تعداد زیادی ازخریداران سهام به ندای دولتمردان دولت تدبیر، به طور متوسط از تاریخ مذکور، با زیان 40 درصدی هم مواجه بوده، رویای فعالان بازار سرمایه را به صورت وارونه تعبیرکرده و خواب آرام را از چشمان آنها ربوده است.
93؛ سال سرافکندگی بازار سرمایه
تالار شیشه ای روند هیجان منفی خود در راستای کاهش شاخص های نیمسال 92 را برای سرمایه گذاران در سال 93 هم تکرار کرد، به نحوی که برخلاف سیاق سالیان قبل تر، در بهار93 شاخص ها بازهم با بازدهی منفی مواجه شد.
بهار پارسال که بازار سرمایه با زیان 6.7 درصدی مسیر خود را هموار می ساخت ، ریزش حدود یک درصدی شاخص کل در واقع به پایین ترین سطح از ابتدای سال 93 رسید.
در فصل تابستان نیز برخلاف روند تاریخی بورس همچون در تابستان قبل، بازار سهام با شتاب بیشتری در باتلاق رکود فرو رفت، چنانکه کارنامه شش ماه بورس سال 93 نسبت به همین مدت در سال قبل، منفی هم شد.
سومین فصل سال گذشته هم با وجود اندک امیدواری، ایام خوبی رابرای فعلان بازار سرمایه به ارمغان نیاورد وبا آغاز فصل خزان، ریزش شاخص ها از درخت بازارسهام ادامه یافت و شاخص ها بر روی عدد 71 هزار واحد هم ایستاد، موضوعی که سبب شد تا موجی از نگرانی سرتاپای فعلان بازار سرمایه را فرابگیرد.
دراین بین با وجود اندک امیدواری هم که به فصل پایانی سال می رفت،زمستان نیزآغازخودرا با انجمادوسردی خاصی دربازارسرمایه کلید زدوبا ادامه سیرنزولی قیمت ها وریزش سنگین ترشاخص ها،وضعیت بازارسهام در کنارافت قیمت نفت آنچنان نگران کننده ترشدکه نتیجه ای جزبازدهی منفی3.7 درصدی برای سهامداران در برنداشت.
کارنامه رخوت انگیز در تابستان امسال
سرانجام پرونده نیمسال نخست امسال نیز چندی پیش بسته شد تا بورس تهران در نیمه اول سال 94 با ثبت زیان 1.5 درصدی دوباره ،یک عملکرد ضعیف از خود به نمایش بگذارد.
از قرار معلوم، شاخص کل بورس پایتخت که در بهارامسال سود 2 درصدی را به سمت سهامداران خود روانه کرده بود درتابستان تغییر مسیر داده و واردکانال ریزشی شد.
بر این اساس با احتساب5.3 درصد افت طی تابستان، شاخص کل در مجموع نیمه ابتدای سال 94 معادل 5.1 درصد نزول کرد.
مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک پاسارگاد اعلام داشته که برای امروز یا فردا کسی انتظار ندارد که وضعیت بازار سرمایه رو به بهبود برود و افزود که همچنان خبرمشعشعی در بازار وجود ندارد هرچندکه درمیان و بلند مدت وضعیت بازار بهترخواهد شد.
مصطفی حاجی حسینی درگفتگو با نسیم، کمبود نقدینگی و سیاست انقباضی دولت دراقتصاد را ازجمله مشکلات مهم بازار سرمایه برشمرد.
وی درباره نقش سازمان بورس در وشعیت کنونی بازار سرمایه گفت که تصمیمات یکجانبه سازمان بورس نمی تواند به صورت جدی بر بازار تاثیر گذار باشد زیرا مشکلات کنونی بازار سرمایه برخاسته از چالش های کلان اقتصادی بوده و افزود که در عین حال، تصمیمات سازمان بورس در برخی موارد بر جزیی از بازار سرمایه تاثیر گذار خواهد بود.
مدیر عامل شرکت کارگزاری پاسارگاد، پیرامون دعوت دولتمردان از مردم برای حضور در بازار سرمایه هم گفت که چنانچه بستر سرمایه گذاری و کسب سود مهیا باشد مردم به سمت بازار سرمایه سرازیر خواهند شد هر چند که دعوت دولتمردان از مردم برای حضور در بازار سرمایه در مرحله بعدتر تاثیر گذار است و تصریح کرد که اگر زمینه منافع مردم در بازار سرمایه مهیا نشود بدین سمت نخواهند آمد.
از نگاه منتقدان، سیاست های انقباضی دولت،کاهش شدید نرخ جهانی محصولات فلزی و پتروشیمی، افت قیمت نفت از 140 به 46 دلار درهر بشکه، سقوط شدید رشد اقتصادی چین،کمبود نقدینگی و تفاوت فاحش بین نرخ تورم و بهره بانکی را می توان در زمره مهمترین معضلاتی دانست که در حال حاضر بازار سرمایه با آنها دست وپنجه نرم می کند.
به ویژه آنکه نرخ سودسپرده 20درصدی تعداد زیادی ازسرمایه گذاران راترغیب ساخته که سرمایه خود را بدون انجام کوچکترین ریسکی به سمت بانک ها روانه کرده و به کسب سود بدون ریسک مبادرت ورزند.
غیرقابل انکار است که یکی ازراههای بازگرداندن رونق به بازار سرمایه ،کاهش غیر دستوری نرخ سود سپرده بانکی است.
راهکار بعدی را می توان به ورود نقدینگی تازه به جریان بازارسرمایه بوده دانست که از این راهکار می توان به جذب سرمایه گذاری خارجی و یا استقراض از نهاد های پولی بین المللی اندیشید.
صرفنظر از پایین بودن شاخص بدهی ایران از لحاظ بدهی بین المللی،به نظر نمی رسد دولت با هدف حمایت از بازار سرمایه دست نیاز به سمت نهادهای پولی بین المللی دراز کند،به ویژه آنکه در بدنه دولت خوشبینی های جدی نسبت به آزاد شدن منابع خود از محل رفع تحریم های بین المللی به وجودآمده است.
راهکار دوم هم درگروی حذف چالش های پیشتر گفته ازمقابل روی بازار سرمایه بوده که در کنار آن باید بستر جذب سرمایه گذاری خارجی مهیا کند.
درغیراینصورت،بازار سرمایه به روند ریزشی مستمرخودکه از 1.5 سال قبل کلید خورده دستکم تا مدت ها در این مسیر گام برخواهدداشت.
