سرویس اقتصادی «نسیم»: فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها بعد از مدت‌ها بحث و بررسی از هفته گذشته وارد مرحله اجرایی شد و سوت آغاز آن با اعلام نرخ‌های جدید حامل‌های انرژی به صدا درآمد. نرخ‌هایی که متولیان امر شیب آنرا ملایم دانسته و مدعی هستند که هیچ نگرانی بابت تغییرات قیمتی وجود ندارد.

*رقابت بر سر افزایش قیمت

در این بین در حالیکه مسئولان از ماه‌ها پیش سخن از برنامه‌ریزی جهت جلوگیری از هرگونه سودجویی و افزایش غیرمتعارف قیمتی را می‌زدنند گویا این روزها کمتر به بازار‌های خرید مراجعه می‌کنند تا خود از نزدیک شاهد باشند که چگونه کالاهای اساسی و غیر اساسی در رقابت بر سر افزایش قیمت گوی سبقت را از یکدیگر می‌ربایند.

تغییرات قیمتی که از ابتدای هفته گذشته در بازار طلا و ارز آغاز شد این روزها به بازار لوازم خانگی کشیده شده است. هرچند که وزیر اقتصاد و دارایی ریشه تغییرات نرخ ارز را در مشکلات اوکراین و افت درآمدهای ارزی ناشی از کاهش فروش محصولات پتروشیمی به دلیل قطع گاز واحدهای تولیدی آن در زمستان سال گذشته اعلام کرده و معتقد است که سفته‌بازی در این بازار به زودی برچیده خواهد شد، گزارشات دریافتی از روند صعودی قیمت‌ها حکایت می‌کنند. صعودی که شائبه دخالت دولت در این بازار را ایجاد می‌کند و بسیاری از کارشناسان بر آن صحه می‌گذارند.

* توقف عرضه لوازم خانگی در مراکز اصلی عرضه

اما این روزها چنانچه برای خرید به واحد‌های صنفی مراجعه کنید با انبوهی از تغییرات قیمتی مواجه می‌شوید که همه یک دلیل واحد دارند و آن اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها، افزایش قیمت حامل‌های انرژی و نرخ ارز است.

حال آنکه در برخی دیگر از بازار‌ها نه‌تنها قیمت‌ها به طور سرسام آوری افزایش یافته بلکه، عرضه نیز در آنها متوقف شده و در صورت مراجعه به آنها با جمله "فعلا جنس نداریم" مواجه می‌شویم. اما سئوال اینجاست که مگر مسئولان بارها و بارها پیش از اجرای فاز دوم هدفمندی دم از مناسب بودن روند تولید و موجودی مناسب انبارها نمی‌زند. حال چه شده که یک هفته از آغاز اجرای مرحله نگذشته موجودی انبارها به اتمام رسید.

گزارش میدانی خبرنگار ما، حاکی از این است در سایه نبود نظارت کافی بسیاری از واحدهای صنفی در بازار "امین حضور" نسبت به عرضه لوازم خانگی امتناع می‌ورزند یا قیمت‌های غیر متعارفی را برای محصولات خود اعلام می‌کنند.

*ابراز بی‌اطلاعی متولیان از آشفتگی بازار

نکته قابل تأمل اینجاست که وقتی با رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت برای پیگیری این مهم تماس گرفتیم ابراز بی‌‌اطلاعی کرد. یدالله صادقی در گفتگو با «نسیم»، با بیان اینکه گزارشی مبنی‌بر "گران‌فروشی یا امتناع از عرضه در بازار لوازم خانگی دریافت نکرده‌ایم"، گفت: به طور قطع در صورت هرگونه تماس با سامانه 124 به تخلفات احتمالی رسیدگی خواهد شد.

این اظهارات از سوی متولی بازار در حالی مطرح شده که اقدامات پیش‌گیرانه قبل از وقوع تخلف شعار مسئولان این وزارتخانه یعنی وزارت صنعت، معدن و تجارت بوده است و رئیس سازمان حمایت چندی پیش از تشدید نظارت و بازرسی بر روند تولید و عرضه کالا ‌ها پیش از اجرای فاز دوم خبر داده بود اما امروز گویا متولیان بازار نه‌ تنها اعتقادی به نظارت پیش از تخلف ندارند بلکه بر این باورند که باید گزارشی از سوی مردم دریافت شود تا این مهم مورد رسیدگی قرار گیرد.

* هجوم مردم به بازار لوازم خانگی

اما براستی دلیل تغییرات نرخ برخی از لوازم خانگی و ایجاد نوع آشفتگی در بازار چیست. سئوالی که رئیس اتحادیه لوازم خانگی در پاسخ به آن می‌گوید: به دنبال التهابات ایجاد شده در بازار طلا و ارز طی روزهای گذشته نوعی نگرانی از بابت قیمت‌ها در بین مردم ایجاد و تقاضا به شدت در بازار لوازم افزایش یافته است.

محمد طحان‌پور در گفتگو با «نسیم»، از هجوم مردم برای خرید به بازار لوازم خانگی سخن گفته و می‌افزاید: در حال حاضر تقاضای خرید برای لوازم خانگی در مقایسه با اسفند‌ماه سال 92 دو برابر شده است.

وی با بیان اینکه هیچ کمبودی در بازار وجود ندارد، ادامه می‌دهد: البته سودجویی در شرایطی که اینگونه تقاضا در بازار افزایش یافته است، چندان دو از انتظار نبوده و نیست ولی به طور قطع با آنها برخورد می‌شود.

* واحدهای صنفی نقشی در گرانی‌ها ندارند

گفتنی است که این فعال صنفی چندی پیش در گفتگو با خبرنگار ما از افزایش دو برابری تعرفه واردات لوازم خانگی در سال جاری خبر داده و اعلام کرده بود که افزایش تعرفه بدون ارتقای کیفیت و خدمات تولیدات داخلی اجحاف به حقوق مصرف‌کننده است.

البته رئیس اتحادیه لوازم خانگی بر این باور است هم‌اکنون اصناف کالاهای گران تولیدکنندگان لوزام خانگی را به فروش می‌رسانند و هیچ نقشی در افزایش و یا کاهش قیمت‌ها ندارد یا اگر کاهش در عرضه ایجاد می‌شود ریشه آنرا در واحدهای تولیدی باید جستجو کرد نه واحدهای صنفی.

* تولید‌گنندگان درخواست‌های افزایش قیمت را به سازمان حمایت ارائه دهند

اظهاراتی که رئیس شورای اصناف کشور نیز ضمن تأیید ضمنی آن می‌گوید: نظارت بر عملکرد واحدهای تولیدی بر عهده شورای اصناف نبوده و سازمان حمایت پایش روند تولید را بر عهده دارد.

قاسم نوده‌فراهانی در گفتگو با «نسیم»، در واکنش به عدم عرضه لوازم خانگی در بازار تصریح کرد: عدم عرضه کالا از سوی هر تولید‌کننده و وارد‌کننده احتکار کالا به شمار می‌آید و بازرسان سازمان حمایت با آن برخورد خواهد کرد.

وی با بیان اینکه تولید‌کنندگان باید موجودی‌های خود را اعلام کنند، در ادامه تأکید کرد: تولید‌کنندگان در صورتی خواستار افزایش قیمت هستند باید درخواست‌های خود را به سازمان حمایت ارائه کننده تا روال قانونی خود را طی کند.

* مصرف‌کننده حلقه گمشده فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها

فارغ از هرگونه اظهارنظر در خصوص چرایی افزایش قیمت لوازم خانگی در بازار، گویا دست آخر این مصرف‌کنندگان هستند که چوب هرگونه بی‌برنامگی، نبود مدیریت صحیح و اقتصاد بیمار کشور را می‌خورند. چراکه با توجه به حمایت‌هایی که از تولید‌کنندگان و وارد‌کنندگان قرار است در این مرحله صورت گیرد تنها قشر فراموش شده جامعه 75 میلیون نفری مصرف‌کنندگان هستند که در روزهای سختی یار و یاور دولت بودند. اما سئوال اینجاست دور از انصاف نیست که امروز این یار همیشگی دولت را نادیده گرفته و بدون توجه به متوسط سطح درآمدی جامعه با بهره‌گرفتن از کلماتی همچون شیب ملایم چنین فشار مالی را به مردم جامعه تحمیل کنیم.