کمک ۲۰ میلیونی ماهیانه برای مادران/ طرح «کارت امید مادر» اجرایی می‌شود
دبیر ستاد ملی جمعیت، در سومین رویداد جایزه ملی جوانی جمعیت و با حضور رئیس‌جمهور، از ابلاغ مصوبه «کارت امید مادر» خبر داد و اعلام کرد این طرح ملی حمایتی، از ابتدای سال ۱۴۰۵ به منظور ارتقای سلامت مادر و کودک و حمایت مادی و فرهنگی از خانواده‌ها، برای تمامی مادران باردار کشور به اجرا درخواهد آمد/ این کارت به‌مدت ۲۴ ماه، ماهیانه ۲۰ میلیون ریال شارژ می‌شود و صرفاً برای تأمین هزینه‌های ضروری از جمله خوراک، پوشاک و ملزومات کودک قابل استفاده است.
دبیر ستاد ملی جمعیت با بیان اینکه بر اساس آمار، ۱۱.۷ میلیون دختر و ۱۲.۹ میلیون پسر زیر ۲۰ سال در کشور هنوز ازدواج نکرده‌اند، از ابلاغ مصوبه کارت امید مادر و آغاز اجرای این طرح ملی از ابتدای سال ۱۴۰۵ خبر داد.
سومین رویداد جایزه ملی جوانی جمعیت امروز، شنبه ۲۴ آبان‌ماه ۱۴۰۴، با حضور دکتر مسعود پزشکیان رئیس‌جمهوری، دکتر مرضیه وحید دستجردی دبیر ستاد ملی جمعیت، مردم، کنشگران جمعیت، خانواده‌ها، سمن‌ها و جمعی دیگر از مسئولان کشوری در سالن اجلاس سران برگزار شد و از برگزیدگان این دوره با حضور رئیس‌جمهوری تقدیر شد.
در ابتدای این مراسم، مرضیه وحید دستجردی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر ضرورت توجه عالمانه به موضوع جمعیت گفت: مقام معظم رهبری معتقدند حرکت ما در مسیر جمعیت باید حرکتی صحیح، منطقی، خردمندانه و عالمانه باشد چراکه ۲۰ تا ۳۰ میلیون جمعیت که نیمی از آن کهنسال باشد، برای دشمنان بهترین رخداد است.
وی افزود: رئیس‌جمهور محترم نیز بار‌ها بر اهمیت مسئله جمعیت تأکید داشته‌اند و معتقدند اگر همه دستگاه‌های مسئول با ستاد ملی جمعیت همراهی کنند، رفع چالش جمعیتی کشور دشوار نخواهد بود. لازمه اجرای قانون جوانی جمعیت، باور، عزم و اراده مدیران است.
۹۶.۷ درصد مردم، مادری را فضیلت می‌دانند
دبیر ستاد ملی جمعیت در ادامه با اشاره به اهمیت نهاد خانواده و اینکه در نتایج پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های ایرانیان، ۹۶.۷ درصد شرکت‌کنندگان با گزاره «مادری یک فضیلت است» موافق بوده‌اند، گفت: ازدواج، اتحادی قانونی، شرعی و پذیرفته‌شده اجتماعی میان زن و مرد است که نقش کلیدی در تشکیل خانواده و ثبات اجتماعی ایفا می‌کند و زمینه‌ساز رفاه، افزایش جمعیت و تقویت پیوند‌های انسانی است و ارتقای سلامت، شادی، رونق اقتصادی، نظم اخلاقی از جمله آثار مثبت خانواده‌محوری است.
اهمیت توجه به سیاست‌های کلان در حوزه جمعیت
دستجردی در ادامه با توجه به سیاست‌های کلی جمعیت ابلاغی مقام معظم رهبری ابراز کرد: افزایش نرخ باروری به بیش از سطح جانشینی، رفع موانع ازدواج، تحکیم خانواده، ترویج سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی، ارتقای امید به زندگی، تکریم سالمندان و توانمندسازی جمعیت در سن کار از جمله سیاست‌های کلان در حوزه جمعیت است.
وی همچنین حفظ و جذب جمعیت در روستا‌ها و مناطق مرزی، مدیریت مهاجرت، رصد مستمر سیاست‌های جمعیت، کاهش سن ازدواج، حمایت از زوج‌های جوان و تربیت نسل سالم و کارآمد را از دیگر محور‌های تأکید مقام معظم رهبری در سیاست‌های کلی جمعیت برشمرد.
ضرورت توجه دستگاه‌ها به پیشران‌های ازدواج و فرزندآوری
دبیر ستاد ملی جمعیت بیان کرد: امید به آینده، اشتغال پایدار و تأمین مسکن از مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر در پویایی جمعیت و از پیشران‌های اساسی ازدواج و فرزندآوری هستند. به‌اعتقاد من، موضوعاتی مانند وضعیت مجردین، تشویق ازدواج، توجه به متأهلین بدون فرزند، کاهش فاصله بین ازدواج و تولد نخست، کاستن فاصله میان فرزندان، مدیریت مهاجرت، مقابله با روند سالمندی، جبران کمبود نیروی کار مولد و بازتوزیع جمعیت متناسب با آمایش سرزمینی و تقویت روستا‌ها از جمله موارد اساسی و مغفول‌مانده در سیاست‌گذاری‌های جمعیتی است که نشان از ضرورت حرکت و برداشتن گام‌های اساسی، عملیاتی و جدی‌تر توسط دستگاه‌ها در راستای حل، تسریع و تسهیل مسائل دارد.
مهاجرت پسران روستایی؛ عامل اصلی تجرد دختران روستایی
دستجردی داده‌های سرشماری سال ۱۳۹۵ را مدنظر قرار داد و گفت: بر اساس آمار، نسبت تجرد میان دختران روستایی بیشتر از دختران شهری است، در حالی که در مورد پسران، این نسبت در مناطق شهری بالاتر از مناطق روستایی است. یکی از دلایل مهم افزایش تجرد میان دختران روستایی، مهاجرت پسران روستایی به شهرهاست؛ موضوعی که باید به‌صورت دقیق مورد تحلیل قرار گیرد و در سیاست‌های دولتی و حاکمیتی لحاظ شود.
بررسی روند ازدواج، سالمندی و باروری در دو دهه اخیر
دبیر ستاد ملی جمعیت با ارائه آماری از روند تغییرات ازدواج از ابتدای دهه ۸۰ تاکنون، درباره افزایش سهم سالمندان از جمعیت کشور و کاهش میزان باروری کل در سال‌های اخیر خاطرنشان کرد: این روند‌ها نیازمند توجه جدی و برنامه‌ریزی هدفمند هستند و به‌زعم کارشناسان میانگین تعداد فرزندان ایده‌آل از نگاه خانواده‌های ایرانی، دیدگاه جوانان درباره فرزندآوری و عوامل مؤثر بر تمایل آنان به داشتن فرزند، از جمله شاخص‌هایی است که باید مبنای طراحی سیاست‌های حمایتی قرار گیرد.
دیدگاه جوانان درباره فرزندآوری و عوامل مؤثر بر آن
دستجردی اضافه کرد: بر اساس یافته‌های نظرسنجی‌ها، شرایط اقتصادی مناسب، حمایت‌ها و تسهیلات رفاهی دولت و نبود نگرانی از آینده فرزندان از جمله مهم‌ترین مؤلفه‌های مؤثر بر تمایل جوانان به فرزندآوری است، همچنین علاقه به بچه‌دار شدن، حمایت خانوادگی در نگهداری از فرزند، عدم تداخل وظایف فرزندپروری با برنامه کاری، و باور‌های دینی و مذهبی از دیگر عواملی است که جوانان ایرانی از آن به‌عنوان دلایل تمایل به فرزندآوری یاد کرده‌اند.
۲۴.۶ میلیون جوان زیر ۲۰ سال ازدواج‌نکرده در کشور
دبیر ستاد ملی جمعیت بر مبنای نتایج پیمایش ملی ارزش‌ها و نگرش‌های جوانان در سال ۱۴۰۳ گفت: بر اساس آمار، ۱۱.۷ میلیون دختر و ۱۲.۹ میلیون پسر زیر ۲۰ سال در کشور هنوز ازدواج نکرده‌اند، این ساختار سنی جوان، فرصتی ارزشمند برای آینده جمعیت کشور محسوب می‌شود که امیدواریم با همکاری وزارت آموزش و پرورش و سایر نهاد‌های ذی‌ربط، راهکار‌های مؤثری برای آموزش و تحقق سیاست‌های جمعیتی در نظر گرفته شود تا بتوانیم از این ظرفیت عظیم جوانان در مسیر رشد و پویایی کشور بهره ببریم.
