به گزارش «نود اقتصادی» بررسی آمارهای سازمان امور مالیاتی نشان میدهد سهم مالیات اصناف از کل درآمد مالیاتی دولت (بهجز مالیات بر واردات) در سالهای ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۱ بین ۱۱ تا حولوحوش ۱۴ درصد بوده که این مقدار در سال ۱۳۸۲ و ۱۳۸۳ به ۱۰ درصد و سپس از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۰ به حدود ۶ درصد، در سالهای ۱۳۹۱ تا ۱۳۹۷ به ۴ درصد و در ۴ سال اخیر نیز به ۶ تا ۷ درصد رسیده است. به عبارتی، سهم مالیات از اصناف نسبت به کل درآمدهای مالیاتی دولت طی ۳۰ سال اخیر نصف شده است.
قابل ذکر است عوامل مختلفی میتواند دلیل کاهش شدید سهم اصناف از درآمد مالیاتی دولت را توضیح دهد. برای مثال اضافه شدن یک پایه مالیاتی جدید میتواند یکی از آنها باشد.
بررسی وضعیت سایر پایههای مالیاتی نشان میدهد در این دوره قانون مالیات بر ارزشافزوده گرچه از سال ۱۳۸۸ به پایههای مالیاتی افزوده شده، اما قبل از آن نیز مالیاتی با عناوینی دیگر دریافت میشد. همچنین در این دوره (از سال ۱۳۸۴ به بعد) عمدتا سهم مالیات بر اشخاص حقوقی و مالیات بر حقوق و دستمزد افزایش یافته است. یعنی با کاهش سهم اصناف از درآمد مالیاتی دولت، بخش تولید و شاغلان مالیات بیشتری پرداخت کردهاند.