کانون اصلی زلزله ۴.۱ ریشتری آستارا در خاک جمهوری آذربایجان بود

رئیس بخش زلزلهشناسی مرکز تحقیقات راه و شهرسازی،گفت: زلزله ۴.۱ ریشتری که در آستارای ایران حس شد، کانون اصلی آن در خاک جمهوری آذربایجان بود و در ایران فقط خفیف احساس شد، و خسارتی درپی نداشت.
علی بیتاللهی، رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی با اشاره به افزایش قابل توجه رخدادهای لرزهای در روزهای اخیر گفت: در هفتهای که گذشت و همچنین امروز و روز گذشت، در منطقه زواره اصفهان و سایر نقاط اطراف، حدود ۲۵ زمینلرزه مداوم در بازه سهروزه به وقوع پیوسته است.
وی افزود: با توجه به پارامترها تعداد رخدادها در بازههای زمانی هفتگی و دهروزه نشان میدهد که در چند روز اخیر نوعی بیهنجاری لرزهای از نظر فراوانی و تعداد زمینلرزهها مشاهده میشود.
بیتالهی بیان کرد: علت اینکه این زمینلرزهها در نقاط مختلف کشور و نه در یک منطقه متمرکز رخ میدهند، به حرکت صفحه بهویژه صفحه تکتونیکی و عربی در جنوب، جنوبغرب و جنوبشرق ایران بازمیگردد. این حرکتها موجب میشود کل سرزمین ایران تحتتأثیر تنشهای تکتونیکی قرار گیرد و در نتیجه زمینلرزههای کوچک، متوسط و حتی بزرگ در نقاط مختلف کشور رخ دهد یا در آینده رخ دهد.
وی تصریح کرد: این پدیده از آن جهت اهمیت دارد که افزایش تعداد زمینلرزهها میتواند به دو نتیجه کاملاً متضاد منجر شود؛ نخست آنکه وقوع زلزلههای متعدد باعث تخلیه تنشهای انباشتهشده در امتداد گسلها شود و در نتیجه، انرژی نهفته زمین آزاد و حالت آرامش نسبی برقرار گردد. نتیجه دوم اما کاملاً معکوس است، یعنی در صورت استمرار تجمع این تنشها، امکان دارد یک زمینلرزه بزرگتر در آینده رخ دهد.
این مقام مسئول ادامه داد: اینکه دقیقاً در چه نقطهای و در چه زمانی چنین زمینلرزهای رخ میدهد، در هیچ کشوری از جمله ایران، بهصورت قطعی قابل پیشبینی نیست. آنچه میتوان گفت این است که روند کنونی میتواند به هر یک از این دو مسیر منتهی شود و به همین دلیل، در مدیریت بحران باید جنبههای منفی و پرخطر آن را بیشتر مورد توجه قرار داد.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: متأسفانه تجهیزات پایش و مانیتورینگ گسلها در کشور بهاندازه کافی توسعه نیافته است. در حال حاضر ایستگاههای لرزهنگاری و GPS موجود، توانایی لازم برای اندازهگیری دقیق میزان جابهجایی گسلها و تنشهای انباشتهشده در راستای آنها را ندارند و به همین علت امکان تحلیل قطعی درباره روند آینده زلزلهها وجود ندارد.
بیتاللهی با اشاره به وضعیت زمینلرزه آستارا و احتمال خسارات ناشی از آن بیان کرد: این زلزله در محدوده آستارا در مرز شمالی ایران و در امتداد کشور جمهوری آذربایجان قرار دارد. در این منطقه، فروافتادگی خزر ناشی از عملکرد گسلهای فعال واقع شده و در امتداد آن طی یک سال اخیر، زمینلرزههای متعددی هم در داخل خاک آذربایجان و هم در بخشهای مرزی ایران رخ داده است.
وی یادآور شد: این زمینلرزه بزرگی ۴.۱ داشته و مرکز آن در داخل سرزمین جمهوری آذربایجان واقع شده است، به همین دلیل در سرزمین ایران واقع نمیشود. با این حال، به دلیل نزدیکی به شهر آستارا، احتمال دارد این زمینلرزه بهصورت خفیف در منطقه احساس شود.
رئیس بخش زلزلهشناسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در پایان تأکید کرد: با توجه به بزرگی پایین زلزله، انتظار خسارت یا تلفات وجود ندارد و پیشبینی نمیشود که این زمینلرزه به شهرها یا روستاهای کشور آسیب برساند. امتداد جنوبی این مسیر به سمت آستارا منتهی میشود که در آن زون گسلی، گسل تالش و گسل آستارا از جمله گسلهای شناختهشده هستند.