"شورای پول و اعتبار کارایی لازم را ندارد"

رسول بخشی دستجردی، رئیس سابق دانشکده اقتصاد دانشگاه یزد در گفتگو با «نسیم» با انتقاد از عملکرد شورای پول و اعتبار اظهار کرد: شورای پول و اعتبار در حال حاضر از کارآیی لازم برخوردار نیست، زیرا نظام بانکداری ما دچار مشکل بوده که این مشکل هم ذاتی است.

وی با اشاره به شیوه عمل دولت یازدهم در اداره بانک ها بیان کرد: در حال نظریه ای که دولت براساس آن نظام بانکداری کشور را اداره می کند، نظریه غلطی است.

این اقتصاددان ادامه داد: برخلاف آنچه در کتاب های درسی دانشگاهی به آن اشاره شده نظریه فعلی بانکداری در کشور نظریه کاملا غلطی است و این مسئله چیزی است که متاسفانه کسی به آن پی نبرده است، منتها داده ها و شواهد آماری دقیقا این مسئله را نشان می دهد.

بخشی با اشاره به مکانیزم ورود افراد شورای پول و اعتبار به نسیم بیان کرد: اعضای شورای پول و اعتبار چه از طرف رئیس جمهور تعیین شوند و چه از طرف وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی براساس یک نظریه عمل می کنند و این نظریه نظریه ای است که در علم اقتصاد در رشته های پولی و بانکداری در دانشگاههای کشور تدریس می شود.

وی به وضعیت فعلی شورای پول و اعتبار اشاره و تصریح کرد: در حال حاضر مبنای عمل در شورای پول و اعتبار براساس علم اقتصاد نیست، اما حتی اگر عملکرد علمی هم در این شورا اتفاق بیفتد، بر مبنای همین نظریه خواهد بود، بنابراین مسئله اصلی این است که این نظریه غلط است.

رئیس سابق دانشکده اقتصاد دانشگاه یزد با ارائه مثالی به عمق فاجعه در وضعیت نظام بانکی در کشور اشاره و خاطرنشان کرد: به طور مثال در خصوص بانکداری و خلق پول، شبکه بانکی باید درصدی از سپرده ها را تخلیه کند، بعد مقدار باقی مانده آن را وام دهد، بنابراین وام حتما باید از سپرده ها کمتر باشد.

وی افزود: براین اساس بانکی موظف است که سپرده های مردم را دریافت کند، یک درصدی از آن را طبق نظر بانک مرکزی ذخیره کند و بقیه را به عنوان وام به متقاضیان بدهد؛ ولی با این حال در تمام این سال ها وام هایی که بانک ها داده اند از کل سپرده های بانکی بیشتر بوده است.

بخشی گفت: با این که درصدی از سپرده های بانکی ذخیره می شود ولی بازهم وام هایی که بانک ها می دهند از کل سپرده ها بیشتر بوده که این یکی از عجایب است.

وی در مثال دیگری گفت: در خصوص کل وام هایی که شبکه بانکی داده است می توان گفت که نه تنها همه سپرده ها پاسخگوی این وام ها نیست، بلکه حتی اگر کل نقدینگی کشور را هم بانک ها بدهیم جوابگوی تصفیه وام های بانکی نخواهد بود.

رئیس سابق دانشکده اقتصاد دانشگاه یزد افزود: این یک اشکال بسیار بزرگ در عمق نظریه بانکداری است که اکنون در کشور ما اجرا می شود.

بخشی با اشاره به اصول صحیح بانکداری گفت: اصول واقعی بانکداری می گوید که امکان ندارد، وام از سپرده جلو بزند و امکان ندارد ذخایری که بانک های دیگر دارند از کل هزینه های پولی بیشتر باشد

ولی متاسفانه در بانکداری امروز ما هزینه هایی که بانک ها نگه می دارند از کل هزینه هایی که بانک مرکزی تا به حال محاسبه کرده چندین برابر بیشتر است و این هم از عجایب است که وضعیت نظام بانکی ما را به این روز انداخته است.