اخبار آرشیوی

محورهای گفتگو با مصباحی مقدم:
- بانکداری اسلامی به بانکداری گفته می‌شود که در آن بهره جریان نداشته و قدرت جمع‌آوری نقدینگی را از جامعه داشته باشد و سپرده‌گذاران در این بانک سود ببرند. این سود ناشی از فعالیت‌های تولیدی تجاری و خدماتی است که بانک آنها را تأمین مالی می‌کند. در این صورت هم بانک حق‌الوکاله خودش را می‌گیرد و منتفع می‌شود و هم سپرده‌گذاران و سرمایه‌گذاران سود خواهند برد.
- بانک اسلامی بانکی است که عدالت را مبنای استفاده از تسهیلات خود قرار می‌دهد. معنای عدالت رعایت ظرفیت‌ها و رعایت توانایی‌ها و خدماتی است که افراد می‌توانند از بانک دریافت کنند و برآیند آن توزیع عادلانه ثروت در جامعه باشد. بانکی که به نیازمندان قرض‌الحسنه بدهد.
- در بانکداری ربوی، بهره دریافت می‌شود و مقصود از بهره، سود پول است بدون توجه به اینکه در واقعیت فعالیت‌های اقتصادی، سود محقق می‌شود یا نمی‌شود و بدون اینکه بانک ریسک نوسانات بازار واقعی را بپذیرد. بحث عدالت هم در بانکداری ربوی بی معناست.
- در ایران قانون عملیاتی بانکداری بدون ربا از سال 1363 به اجرا درآمده است ولی در عمل فاصله زیادی بین اقتضای قانون و عملکرد بانکداری وجود دارد.
- بنده معتقدم چون آموزش‌های لازم در سیستم بانکی نسبت به بانکداری بدون ربا داده نشده، نتیجه اینکه عملکردها سوری شده و شباهت زیادی به بانکداری مبتنی بر بهره می‌شود. گرچه ظواهر امر روی کاغذ درست است ولی در مقام عمل آنچه رخ داده است فاصله دارد.
- مقتضای بانکداری اسلامی این است که وجوهی که سپرده‌گذاری می شود، بانک می‌تواند به عنوان واسطه این وجوه را به فعالان اقتصادی داده و هرچه در واقع امر تبدیل به سود شد را به عنوان سهمی از آن سود را بر اساس قرارداد مطالبه کند. چه این سود کم باشد، چه زیاد. و احیانا اگر دچار زیان شد و نشان‌ها و قرائن نشان از صحت ادعا می‌کرد بپذیرد که در زیان او هم شریک باشد.
- سپرده‌گذرارن در بانکداری اسلامی در سرمایه‌گذاری شریک هستند، یعنی هم در سود و هم زیان، البته بانک به عنوان واسطه زیان نمی‌کند ولی سپرده‌گذاران باید بپذیرند که زیان هم متوجه آنها می‌شود.
- وضعیت بانک به گونه‌ای است که سپرده‌گذاران هیچ‌گاه زیان نخواهند کرد، چون پول سپرده‌گذاران در پروژه‌های بسیار زیاد به کار می‌گیرند و معمولا درصدی که کمتر از 10 درصد از پروژه‌هاست زیان می‌کند و سود 90 درصد پروژه‌ها، زیان 10 درصدی را جبران می‌کند و عملا برای همه سپرده‌گذاران سود محقق می‌شود. هرچند سود آنها در نوسان خواهد بود.
- اگر این را عملیاتی کنیم ما شاهد رونق در بازار پول به تبع رونق در بازار واقعی کالا و خدمات شده و شاهد رکود در بازار پول می‌شویم.
- اقتصاد اسلامی را باید به زبان قابل عمل و اجرا در یک جامعه در بیاوریم که این نیازمند یک پروژه بزرگ عملیاتی و تحقیقاتی است.
- ثانیا باید دست‌آورد چنین مطالعاتی انتشار پیدا کند و آموزش داده شود. به طوریکه کارشناسان اقتصادی همه نسبت به اقتصاد اسلامی آشنا و توجیه باشند ، ذهن و فکر آننها با مباحث اسلامی خو بگیرد.
- ثالثا عزم لازم در مدیریت اقتصادی کشور برای پیاده کردن اقتصاد اسلامی وجود داشته باشد و از طرق عمومی مردم را آموزش بدهند. در این صورت بستر لازم برای اقتصاد اسلامی فراهم شده و آثار و براکت آن را در جامعه خواهد دید.
- شعبه‌ای را بانک ملی ایران ایجاد کرده که بر مبنای روش مشارکتی عمل می‌کند که به آن روش "پی ال اس" گفته می‌شود.
- ادعا این است که این شعب صرفا براساس مشارکت منابع مالی را تأمین می‌کنند و به سرمایه‌گذاران، متناسب با آن سودی که کسب کرده‌اند از آنها طلب سود می‌کند. اگر چنین چیزی واقعیت داشته باشد، می‌تواند نمونه بانکداری اسلامی باشد.