فلز سرخ، سوخت عصر جدید

برای سالها، نفت و مس مثل دو یار قدیمی در بازار کالاها با هم رشد و افت داشتند. اما حالا، با شتاب گرفتن انرژیهای تجدیدپذیر و گسترش برقرسانی، این دو مسیر جداگانهای در پیش گرفتهاند.
اقتصاد جهانی: هر دو کالا وقتی اقتصادهای بزرگ مثل چین، آمریکا یا اروپا در حال رشد بودند، با افزایش تقاضا مواجه میشدند. وقتی رشد اقتصادی کند میشد، تقاضا برای هر دو کاهش پیدا میکرد.
تأثیر دلار و تورم: چون قیمت نفت و مس با دلار تعیین میشود، تغییرات ارزش دلار یا انتظارات تورمی معمولاً روی هر دو اثر مشابهی میگذاشت.
رفتار سرمایهگذاران بزرگ: نهادهای مالی مثل صندوقهای سرمایهگذاری اغلب نفت و مس را به چشم یک گروه دارایی نگاه میکردند و آنها را همزمان میخریدند یا میفروختند.
هزینه انرژی در تولید مس: استخراج و فرآوری مس انرژی زیادی مصرف میکند. بنابراین وقتی قیمت نفت بالا میرفت، هزینه تولید مس هم بیشتر میشد و در نتیجه روی قیمت آن تأثیر میگذاشت.
اما این رابطه قدیمی حالا در حال تغییر است. جهان دارد به سمت اقتصاد سبز حرکت میکند؛ یعنی به جای سوختهای فسیلی مثل نفت، به انرژیهای پاک مثل خورشید و باد روی آورده است. این تغییر بزرگ باعث شده مصرف نفت کاهش پیدا کند، اما مصرف مس بیشتر شود.
چون در همه مراحل برقرسانی، مس نقش مهمی دارد—از نیروگاههای خورشیدی و بادی گرفته تا شبکه برق و حتی خودروهای الکتریکی.
برخی از آمارهای مهم این تغییر چنین هستند:
تولید هر مگاوات برق خورشیدی به ۵.۵ تن مس نیاز دارد، و هر ۳ مگاوات برق بادی به ۴.۷ تن مس.
سرمایهگذاری جهانی در انرژی خورشیدی از ۱۴۲ میلیارد دلار در ۲۰۱۵ به ۴۴۱ میلیارد دلار در ۲۰۲۵ رسیده است.سرمایهگذاری در شبکه برق هم از ۳۳۲ میلیارد دلار به ۴۱۳ میلیارد دلار افزایش یافته است.
در حوزه خودروهای برقی هم مصرف مس چشمگیر است،یک خودروی بنزینی معمولی فقط ۲۳ کیلوگرم مس نیاز دارد.
خودروهای هیبریدی حدود ۴۰ کیلوگرم، پلاگین هیبریدها ۶۰ کیلوگرم، و خودروهای تمامبرقی تا ۸۳ کیلوگرم مس مصرف میکنند.
تا چند سال پیش خودروهای برقی تأثیر زیادی روی بازار مس نداشتند. اما در سال ۲۰۲۴، این خودروها حدود ۱.۳ میلیون تن مس مصرف کردهاند—یعنی تقریباً ۵ درصد از کل بازار جهانی. اگر این خودروها نبودند، مصرف مس تقریباً ۹۰۰ هزار تن کمتر میبود.
رشد خودروهای برقی بسیار سریع بوده است. در سال ۲۰۱۰ تنها ۷۴۵۰ دستگاه در سراسر جهان فروخته شد، اما در سال ۲۰۲۴ این عدد به ۱۷.۵ میلیون دستگاه رسیده است. چین با ۱۲.۴ میلیون دستگاه در صدر تولید و مصرف مس در این بخش قرار دارد.
تأثیر این تغییرات روی سرمایهگذاری
این تحولات نشان میدهد که در آینده، دیگر نمیتوان روی هممسیر بودن نفت و مس حساب کرد. پیشبینیها میگویند تا سال ۲۰۳۰، استفاده از خودروهای برقی و برقرسانی گسترده میتواند روزانه ۶ تا ۱۲ میلیون بشکه نفت از تقاضای جهانی کم کند—تقریباً به اندازه مصرف روزانه نفت آمریکا.
در کوتاهمدت شاید قیمت نفت و مس دوباره همزمان نوسان داشته باشند، اما مسیر بلندمدت آنها از هم جدا شده است. برای سرمایهگذاران، این یعنی وقت آن رسیده که استراتژیهای قدیمی را کنار بگذارند و نگاه تازهای به این دو کالا داشته باشند.
نفت بیشتر از قبل به عوامل سیاسی و سرعت حرکت جهان به سمت انرژیهای پاک وابسته است. در حالی که مس به طور مستقیم با رشد فناوریهای برقی گره خورده است.
درک این تفاوتها و تنظیم استراتژی سرمایهگذاری با توجه به آنها، میتواند کلید موفقیت در بازارهای آینده باشد.