اهمیت آبخیزداری و تاب آوری اکوسیستم در بحران تغییر اقلیمی

امروز دوشنبه ۱۰ آذر ۱۴۰۴ همایش برنامه زمان‌بندی سمپوزیوم بین‌المللی «خاک سالم و مدیریت جامع حوزه‌های آبخیز شهری» به مناسبت روز جهانی خاک در محل سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برگزار شد.

رضا افلاطونی، رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در این مراسم، گفت: امروز در سمپوزیوم بین‌المللی بزرگداشت روز جهانی خاک گرد هم آمده‌ایم تا درباره سرمایه‌ای ارزشمند و کمتر شناخته شده، کمتر دیده شده و کمتر لحاظ شده در برنامه‌های توسعه اما بنیادین و مؤثر برای زندگی در کره زمین به گفتگو بنشینیم.

وی افزود: خاک سالم تنها بستری برای کشت محصولات کشاورزی نیست؛ بلکه یک سیستم زنده و پویا است که امنیت غذایی سلامت، آب، ثبات و تاب آوری اقلیمی و در یک نگاه، تمدن فرهنگ و زندگی فرزندانمان به آن وابسته است.

وی ادامه داد: روز جهانی خاک یک رویداد بین‌المللی سالانه است. این روز توسط سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) پیشنهاد و توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۲۰۱۳ میلادی به رسمیت شناخته شد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با بیان اینکه هدف اصلی این روز افزایش آگاهی عمومی و درک اهمیت خاک سالم برای امنیت غذایی است، تصریح کرد: شعار امسال «خاک سالم برای شهر سالم» است. پاسداشت روز جهانی خاک، یادآور مسئولیت خطیر، همگان به ویژه ما متولیان این عرصه در حراست از این سرمایه بی بدیل است.

رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران از آغاز شکل‌گیری برنامه مشارکتی جهانی «خاک» (GSP) در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) به عنوان یکی از اعضای فعال و تأثیرگذار در آن حضور داشته است. این برنامه بستری بین‌المللی برای تبادل دانش فناوری و ظرفیت سازی در راستای مدیریت پایدار خاک است.

افلاطونی افزود: جایگاه ایران در این برنامه تنها به عنوان یک عضویت بین‌المللی نیست؛ بلکه فرصتی راهبردی برای هم گرایی دانش بومی با فناوری‌های روز جهان دستیابی به استانداردهای جهانی در پایش و حفاظت از خاک و انعکاس دستاوردهای کشور در عرصه‌ای جهانی است.

این مسئول دولتی اظهار کرد: ما در چارچوب این برنامه، متعهد به اجرای ۵ رکن اصلی آن شامل آموزش، پژوهش داده و اطلاعات سیاست گذاری و هدایت سرمایه‌گذاری‌ها به سمت مدیریت پایدار خاک هستیم.

وی در این خصوص عنوان کرد: خوشبختانه کشورمان با تصویب قانون حفاظت از خاک و ابلاغ آئین نامه اجرایی آن گام بلند و تاریخی را نهادینه کردن حفاظت از این میراث ملی برداشته است. این قانون تجلی عزم ملی برای صیانت از خاک تهدیداتی همچون فرسایش، آلودگی، تخریب و تغییر کاربری‌ها غیر اصولی است.

معاون وزیر جهاد کشاورزی با اشاره به سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور به عنوان یکی از متولیان اصلی اجرای این قانون، گفت: تمامی ظرفیت خود را به کار گرفته‌ایم تا با همکاری سایر دستگاه‌ها به ویژه معاونت آب و خاک این سند مترقی را به طور کامل عملیاتی کند.

این مسئول دولتی ادامه داد: حفاظت از خاک حلقه وصل و پیش نیاز غیر قابل انکار برای تحقق سند امنیت دانش بنیان غذا است. چگونه توان از امنیت غذایی سخن گفت در حالی که بستر تولید غذا یعنی خاک در معرض تهدید است؟

افلاطونی در پایان گفت: مدیریت پایدار خاک بنیان اصلی تولید پایدار محصولات کشاورزی و تضمین امنیت غذایی نسل‌های امروز و فردا است که عملیات آبخیزداری و آبخوانداری دقیقاً نقطه اتصال مدیریت خاک و مدیریت آب است. این امر ضمن کنترل سیلاب‌ها و فرسایش خاک باعث تغذیه هدفمند آبخوان‌ها و افزایش تاب آوری اکوسیستم در برابر خشکسالی می‌شود که همسو با اهداف فاز نهم برنامه آب یونسکو در برنامه حسابداری آبخیزها است.