نقشه جدید واردات گوشت؛ ایران در جستجوی شرکای تجاری جدید
بررسی واردات گوشت در پنج ماه منتهی به مرداد سال جاری، از تنوع کشورهای تامین‌کننده گوشت به کشور حکایت دارد. این تنوع، نشان‌دهنده رویکرد دولت در راستای توزیع ریسک و کاهش وابستگی به یک یا چند کشور خاص در پیش گرفته است.
ارزیابی‌ها نشان می‌دهد در ماه‌های اخیر، تحولات قابل توجهی در واردات گوشت ایران رخ داده است. برزیل که پیش از این منبع اصلی تامین‌کننده گوشت کشور بود، به دلایل نامشخصی از سبد تامین‌کنندگان حذف شد. این اتفاق، وابستگی ایران به سایر منابع را افزایش داد. پس از خروج برزیل، استرالیا به یکی از تامین‌کنندگان مهم گوشت کشور تبدیل شد و نقش محوری در تأمین نیاز داخلی ایفا کرد؛ اما تنش سیاسی به‌وجود آمده میان تهران و کانبرا موجب شده تا نگرانی حذف استرالیا پس از برزیل از سبد واردات گوشت به وجود آید.
این اتفاق، وابستگی ایران به سایر منابع را افزایش داد. ارزیابی‌ها نشان می‌دهد، توزیع جغرافیایی منابع وارداتی به ایران کمک می‌کند تا در صورت بروز هرگونه بحران یا مشکل در روابط با یکی از کشورها، جریان تامین گوشت به کشور با وقفه مواجه نشود. این سیاست، باعث ثبات بیشتر در بازار داخلی و تامین امنیت غذایی می‌شود. همچنین، تنوع مبادی وارداتی به ایجاد فضای رقابتی بین تامین‌کنندگان منجر شده و احتمال کاهش قیمت تمام‌شده برای مصرف‌کننده نهایی را افزایش می‌دهد.
روند واردات گوشت قرمز به کشور
داد‌های گمرک نشان می‌دهد در بازه زمانی مورد بررسی 12 کشور در جمع تامین‌کنندگان گوشت قرمز مورد نیاز کشور قرار داشته‌اند و در این شرایط در مجموع 11 میلیون و 655 هزار تن گوشت قرمز به ارزش کمی بیش از 80 میلیون دلار وارد کشور شده است.
بر اساس ارزیابی‌های صورت گرفته «امارات متحده عربی» در بازه زمانی مورد بررسی با 3 هزار و 316 تن گوشت و ارزشی معادل ۲۴.۷۲ میلیون دلار، بزرگ‌ترین صادرکننده گوشت به ایران در این دوره بوده است. «استرالیا» هم با ۲ هزار و ۳۴۶ تن و به ارزش ۱۹.۵۵ میلیون دلار در جایگاه دوم قرار دارد. این دو کشور به تنهایی سهم قابل توجهی از کل واردات را به خود اختصاص داده‌اند.
داده‌های منتشر شده همچنین نشان می‌دهد «پاکستان» و «ترکیه» هم در رده‌های بعدی قرار دارند. پاکستان با کمی بیش از ۲ هزار تن گوشت و ارزشی معادل ۱۱ میلیون دلار، جایگاه سوم قرار دارد. این میزان واردات، اهمیت روابط تجاری با پاکستان در حوزه مواد غذایی را نشان می‌دهد. پاکستان به دلیل همسایگی و هزینه حمل‌ونقل پایین‌تر، می‌تواند یک منبع پایدار برای تأمین گوشت ایران باشد.
همچنین، بر اساس داده‌های گمرک در این مدت، ترکیه نیز با حدود هزار و ۵۰۰ تن گوشت قرمز و ارزشی قرار گرفت. با وجود این‌که حجم واردات از ترکیه کمتر از پاکستان است، اما ارزش دلاری آن بیشتر است که ممکن است به کیفیت بالاتر یا نوع گوشت وارداتی مرتبط باشد.
بررسی سایر کشورهای واردکننده
بررسی‌ها نشان می‌دهد، کشورهایی نظیر «مغولستان» با کمی بیش از ۸۵۵ تن ، «فدراسیون روسیه» با ۳۷۷ تن و «رومانی» با کمی بیش از ۳۱۶ تن، در رده‌های میانی قرار دارند. این کشورها نیز سهم مشخصی در تأمین نیاز بازار داخلی ایران دارند.
در انتهای این فهرست، کشورهای کوچک‌تری مانند «قزاقستان»با حجم 38 تن، «کنیا» با حجمی حدود 78 تن، «اتریش» ۲۸۰ تن، «گرجستان» 297 تن و ارمنستان هم با حدود 232 تن گوشت وارداتی در جایگاه بعدی قرار دارند، این کشورها هرچند سهم کمتری در سبد وارداتی گوشت قرمز دارند، اما سبد وارداتی 5 ماه نشان از تنوع در منابع وارداتی گوشت است.
این گزارش نشان می‌دهد که ایران برای تأمین گوشت مورد نیاز خود به صورت گسترده به منابع خارجی وابسته است و در تلاش است تا با تنوع‌بخشی به کشورهای تأمین‌کننده، ریسک وابستگی به یک یا 2 کشور خاص را کاهش دهد. این استراتژی، باعث پایداری و ثبات بیشتر در بازار داخلی می‌شود و در صورت بروز مشکلات احتمالی با یکی از شرکای تجاری، تأمین گوشت کشور با مشکل مواجه نخواهد شد.
