تصمیمات ساختاری برای اصلاح نظام تخصیص ارز در بانک مرکزی اتخاذ شد

محمد شیرجیان با اشاره به برگزاری جلسه مهم ساماندهی بازار ارز در بانک مرکزی گفت: در ادامه سلسله جلسات مربوط به مدیریت و تنظیم بازار ارز، شب گذشته جلسه‌ای مهم با حضور ارکان ذی‌ربط در بانک مرکزی برگزار شد و تصمیمات مهم و ساختاری در این حوزه اتخاذ و در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفت.

وی افزود: بازنگری و بازآرایی نظام بودجه‌بندی، تخصیص و تأمین ارز با اولویت تخصیص منابع ارزی به بنگاه‌ها و فعالان اقتصادی ارزآور، به‌طور جدی در دستور کار قرار گرفته و برنامه‌ریزی‌های لازم در این خصوص انجام شده است. این اقدام از یک‌سو موجب افزایش کارایی نظام تخصیص ارز کشور می‌شود و از سوی دیگر به تقویت جریان ورود ارز و درآمدزایی ارزی در آینده کمک می‌کند.

شیرجیان با اشاره به کاهش زمان انتظار متقاضیان ارز تصریح کرد: یکی از محورهای مورد تأکید، کاهش فاصله زمانی بین مراحل تخصیص و تأمین ارز است که به‌صورت جدی در بانک مرکزی پیگیری خواهد شد. هدف‌گذاری ما این است که فاصله زمانی بین تخصیص و تأمین ارز، به‌ویژه در تالار دوم، به حداقل ممکن برسد و این موضوع با اولویت متقاضیان خرد، به‌خصوص درخواست‌های زیر ۵۰ هزار دلار، عملیاتی شود. این اقدام نقش مهمی در تسهیل و تسریع جریانات ارزی و کاهش صف در بازار ارز خواهد داشت.

وی ادامه داد: موضوع پیش‌فروش ارز برای شرکت‌هایی که رفع تعهد ارزی خود را در مرکز مبادله ارز و طلا انجام می‌دهند نیز مورد جمع‌بندی قرار گرفت. در این چارچوب، پیش‌فروش ارزی یک پالایشگاه گازی بزرگ به ارزش ۵۰ میلیون دلار عملیاتی شده و این سازوکار به سایر شرکت‌هایی که رفع تعهد ارزی خود را به‌موقع انجام دهند، تسری خواهد یافت. این اقدام علاوه بر مدیریت ریسک فعالان بازار، تأمین مالی به‌موقع شرکت‌ها را نیز تسهیل می‌کند.

شیرجیان درباره تقویت تأمین مالی ارزی گفت: تقویت تأمین مالی ارزی از طریق انواع ابزارهای بازار ارز طی حدود یک‌ونیم سال گذشته در مرکز مبادله در دستور کار بوده و تاکنون بیش از ۶۳۰ میلیون دلار از طریق صکوک و اوراق مرابحه ارزی تأمین مالی انجام شده است. همچنین حدود ۱.۵ میلیارد دلار دیگر نیز در دستور کار قرار دارد. تأمین مالی از طریق صندوق پروژه ارزی، صندوق درآمد ارزی و نیز پیش‌فروش ارز در تالار دوم برای شرکت‌های سرمایه‌گذار، از دیگر محورهای مورد تأکید در این جلسه بود.

وی با اشاره به اقدامات نظارتی بانک مرکزی خاطرنشان کرد: تقویت نظارت و اجرای اقدامات انضباطی برای مواجهه با گردش‌های مالی با نیت سوداگری‌های کلان و اخلال در بازار ارز، به‌صورت جدی در دستور کار بانک مرکزی قرار گرفته و برخورد مؤثر با این‌گونه فعالیت‌ها انجام خواهد شد.

شیرجیان در ادامه با اشاره به وضعیت بازار دوم ارز گفت: در بازار دوم، فرآیند تأمین ارز بر اساس سازوکار توافقی بین عرضه‌کننده و متقاضی انجام می‌شود و هیچ‌گونه قیمت‌گذاری دستوری وجود ندارد. عمق بازار در شرایط مناسبی قرار دارد و در حال حاضر بیش از ۲۸ میلیون دلار عمق معاملاتی مشاهده می‌شود. نرخ‌های شکل‌گرفته در این بازار حدود ۱۰۲ هزار تومان است که فاصله معناداری با نرخ‌های مطرح‌شده در بازارهای غیررسمی و کانال‌های تلگرامی دارد.

وی در جمع‌بندی تأکید کرد: سیاست اصلی بانک مرکزی، تخصیص و تأمین به‌موقع ارز و اولویت‌دهی به بنگاه‌هایی است که در حوزه تولید فعال بوده، ارزش افزوده اقتصادی ایجاد می‌کنند و دارای ارزآوری هستند. از این مسیر، هم بهره‌وری منابع ارزی کشور افزایش می‌یابد و هم زمینه درآمدزایی ارزی در آینده تقویت می‌شود. هدف نهایی ما نیز کاهش حداکثری فاصله زمانی بین تخصیص و تأمین ارز و کاستن از صف متقاضیان است.