وزیر نیرو: پرداخت یارانه برای انرژی موجب بی‌عدالتی می‌شود

به گزارش «نسیم»، آقای چیت چیان در برنامه نگاه یک شنبه شب افزود: برخی تصور می‌کنند اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصاد ریاضتی و یا اینکه ما یک حصاری دور خود بکشیم و با دنیا ارتباطی نداشته باشیم. اینها برداشتهای غلطی است که اگر کسی یک بار این سیاست ها را بخواند متوجه می شود که اقتصاد مقاومتی به معنی اقتصادی است که آسیب پذیری را کاهش می‌دهد و مولفه هایی که مقام معظم رهبری در این سیاست ها نشان داده‌اند ، مسایل بسیار اساسی است.

وی ادامه داد: ما 42 برنامه اجرایی تهیه کرده ایم که یکی از مهمترین آنها افزایش تولید داخلی است.

وزارت نیرو و صنعت آب و برق یکی از بخش های موفق و پیش رو در امر خود اتکایی است

چیت چیان گفت: وزارت نیرو و صنعت آب و برق یکی از بخش های موفق و پیش رو در امر خود اتکایی است. شاید تا 20 - 30 سال پیش برای ساخت یک سد یا نیروگاه کوچک یا یک خط 400 کیلوولت نیازمند حضور پیمانکاران و سازندگان خارجی بودیم، امروز الحمدالله در ساخت نیروگاه‌های بادی، حرارتی، آبی و همچنین پست‌های بزرگ برق، شبکه‌های انتقال و توزیع، حساس‌ترین تجهیزات و سیستم‌های کنترل همه اینها به دست صنعت‌گران داخلی و بدست پیمانکاران داخلی اجرا و ساخته می‌شود و نه تنها برای مصرف داخل که بسیاری از این خدمات را به دیگر کشورها صادر کرده‌ایم.

وی افزود: در همین یکی دو سال اخیر هم کارهای خوبی کرده‌ایم. یک سال و نیم پیش از این قادر نبودیم توربین‌های دو و نیم مگاواتی بادی را در کشور بسازیم، بخشی از توربین‌های 660 واتی بادی امکان ساختنش در کشور نبود، امروز همه تجهیزاتش به طور کامل در داخل ساخته می‌شود.

وزیر نیرو گفت: قادر نبودیم توربین‌های گازی 25 مگاواتی را به صورت کامل بسازیم، اما الان ساخته می‌شود و این باعث افتخار است که در همه این حوزه‌ها صادرات داریم.

چیت چیان افزود: مطلب دیگر مساله اقتصاد دانش بنیان و تولید و صادرات محصولات دانش بنیان است. ما در یک سال و نیمی که دولت جدید مشغول به کار شده است 25 رشته فناوری که موردنیاز حال و آینده صنعت آب و برق است، مشخص کرده‌ایم.

از مهر امسال تا مهر آینده میزان تلفات شبکه انتقال و توزیع را به زیر 10 درصد در برق برسانیم

وی تصریح کرد: مثلا سیستم‌های انتقال اچ وی دی سی، یا اچ وی ای سی که شبکه‌های برق پر فشارند بیشتر از 400 کیلو ولت، موتورهای الکتریکی پیشرفته، خودروهای برقی، پیل سوختی، توربین‌های گازی، توربین‌های بادی، ذخیره‌سازی برق، سیستم‌های سرمایشی پیشرفته، سیستم‌های فوتو ولتاییک، نیروگاههای حرارتی خورشیدی، شبکه هوشمند برق، میکرو توربین‌ها و در مورد آب، سیستم‌های نوین تصفیه آب و فاضلاب، حسابداری آب، نمک زدایی از آب شور و غیره.

وزیر نیرو اظهارداشت: مساله دیگر رشد بهره‌وری و تقویت رقابت‌پذیری اقتصاد است که مورد تاکید رهبری هست. در این زمینه اقدامات خوبی را انجام داده، برنامه جهادی طراحی کرده ایم که از مهر امسال تا مهر آینده میزان تلفات شبکه انتقال و توزیع را به زیر 10 درصد در برق برسانیم.

مساله بعدی مدیریت مصرف و اصلاح الگوی مصرف است. مثلا توانسته‌ایم حدود 180 هزار موتور چاه‌های کشاورزی را برقی کرده‌ایم و در 40 هزار مورد آن کنتورهای هوشمند را نصب کنیم و در موتورهی دیزل هم 5 هزار کنتور حجمی نصب کنیم.

چیت چیان گفت: در شهرهای قم، مشهد، شیراز و تهران سیستم هوشمند کاهش تلفات آب را به اجرا گذاشته‌ایم و این به تدریج در 147 شهر کشور توسعه پیدا می‌کند. امیدواریم که از این طریق تلفات 24.7 درصدی شبکه‌های آب شهری را به 19.2 درصد تا سه چهار سال آینده کاهش بدهیم.

محور پنجم فعال‌سازی منابع علمی کشور است. با وزارت علوم مذاکره کرده‌ایم. بنا داریم در هر یک از 609 دشت کشور و در حوزه‌های آبریز کشور یکی از دانشگاههای کشور را به عنوان پشتیبانی مدیریت منابع اب در آن دشت یا حوزه آبریز از همکاریشان استفاده کنیم. بنابراین سعی داریم که با توجه به جهت گیری‌های رهبری در اقتصاد مقاومتی بتوانیم از تمام ظرفیت‌های کشور استفاده کنیم که سطح مدیریت منابع آب را بالا ببریم.

وزیر نیرو گفت: دیگر مورد مهم صادرات برق و نیز کالا و تجهیزات است. شبکه برق به شبکه برق 7 کشور منطقه متصل است که به 4 کشورترکیه، عراق، پاکستان و افغانستان ما صادر کننده خالص هستیم. از کشور جمهوری آذربایجان و ترکمنستان واردات برق داریم و در مورد کشور ارمنستان مبادله برق داریم. مجموعا در سال حدود 12 میلیارد کیلووات ساعت برق صادر می‌کنیم که این در کل کشورهای منطقه منحصر به فرد است.

چیت چیان ادامه داد: در مورد صادرات کالاها و خدمات فنی مهندسی باید گفت که شرکت‌های ما که عمدتا خصوصی هم هستند، 236 پروژه در 27 کشور دنیا اجرا کرده‌اند که ارزش آنها یک میلیارد و 600 میلیون دلار بوده است. 90 پروژه هم الان در حال مذاکره داریم که ارزش آنها بیش از دو میلیارد و چهارصد میلیون دلار خواهد شد.

پرداخت یارانه برای انرژی موجب بی عدالتی می شود

وزیر نیرو در ادامه سخنانش در برنامه نگاه یک، شنبه شب گفت: درهیچ یک از کشورهایی که رشد سریعی دارند دیده نمی شود که برای برق یارانه پرداخت کنند و متقابلا یکی از کشورهایی هم که یارانه برای مصرف برق پرداخت می کنند دیده نمی شود که رشد مطلوبی داشته باشند.

چیت چیان افزود: هزینه تولید برق شامل چهار مولفه است قیمت سوخت،هزینه تبدیل انرژی، هزینه انتقال و توزیع که اگر هزینه سوخت را کنار بگذاریم به ازای تولید هر کیلو وات ساعت وزارت نیرو امسال حدود 80 تومان هزینه کرده است . اگر ما بخواهیم هزینه سوخت نیروگاهی را برابر با هزینه گازی که در اختیار صنایع پتروشیمی قرار می گیرد در نظر بگیریم و فرض هم بکنیم که اصلا سوخت گازوییل که بسیار گران قیمت هم هست اصلا استفاده نکنیم، ما با هر متر مکعب گاز حدود سه کیلو وات ساعت برق می‌توانیم تولید بکنیم و به دست مصرف کننده برسانیم و با همان کمترین قیمت گاز حدودا به ازای هر سه کیلووات ساعت 120 تومان خواهد شد.

وی گفت: این 120 تومان به اضافه هشتاد تومان هزینه‌هایی که هزینه‌های داخلی وزارت نیرو است 200 تومان می‌شود. ما این 200 تومان را امسال متوسط حدود 50 تومان به مشترکین خانگی فروخته‌ایم. بنابر این می‌ببینیم اگر کسی که کم مصرف می‌کند مثلا 200 کیلووات ساعت مصرف می‌کند این شخص 200 ضرب در 150 تومان یارانه دریافت می‌کند اما کسی که هزار کیلو وات ساعت مصرف می‌کند آن شخص هزار ضرب در 150 تومان یارانه دریافت می‌کند پس این سیستم دریافت یارانه اول از همه باعث بی‌عدالتی می‌شود.

چیت چیان ادامه داد: دومین مساله این است که وزارت نیرو که از دولت پولی بابت تولید، انتقال و توزیع برق پولی دریافت نمی‌کند. حالا اگر قیمت سوخت را هم کنار بگذاریم این بنگاهی که برق تولید می‌کند چگونه مابه التفاوت بین 80 تومان مبلغ تولید برق و 50 تومان دریافتی از مشترک را که می‌شود 30 تومان را جبران کند؟

وزیر نیرو افزود: این باعث می‌شود که دائما بدهی‌های وزارت نیرو به تولیدکنندگان برق، به افرادی که از آنها تجهیزات خریده تا شبکه برق را توسعه دهد دائما افزایش پیدا کند. ما در بخش برق حدود 24 هزار میلیارد تومان بدهی انباشته داریم و با این شرایط سرمایه‌گذاری هم در این بخش کم می‌شود. ما در سالهای قبل حدود 7، 8 ، 9 درصد در هر سال افزایش ظرفیت تولید داشتیم، چرا که مصرف برق در کشور ما هر سال حدود 6، 7 درصد افزایش پیدا می‌کند.

وی گفت: بعد از اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها و بر خلاف این قانون که اشاره کرده بود که ظرف 5 سال باید قیمت حامل‌های انرژی به قیمت‌های واقعی اقتصادی برسد در حالیکه در سال 89 یک بار این قیمت جهشی بالا رفت و بعد از آن دیگر متوقف شد. قیمت ثابت ماند، در شرایطی که هزینه بنگاههای برق دائم همراه با این تورم در حال افزایش است. این شرایط کار را به جایی رسانده که رشد ظرفیت تولید برق از 7، 8 درصد به 2 درصد برسد و با این وضعیت سال بعد به 1.2 درصد برسد و حتی این نگرانی را به وجود بیاورد که در سالهای آینده خاموشی داشته باشیم.

بیش از 50 درصد قبض مشترکان کمتر از 6 هزار تومان

چیت چیان افزود: مطلب سوم این است که وقتی قیمت برق یارانه ای شد ، کسی در مصرف برق مدیریت نمی کند. متوسط مصرف برق در کشور ما بسیار بیشتر از دیگر نقاط دنیاست . مثلا بیش از 50 درصد مشترکان ما قبضهای کمتر از 6 هزار تومان دریافت می کنند ، در حالی که همان مشترک برای گوشی موبایلش ممکن است 60 هزار تومان پرداخت کند . خب وقتی اینگونه باشد مشترکین نسبت به صرفه جویی در مصرف برق بی اعتنا می شوند .

وی تاکید کرد: باید نظام صحیح تعرفه گذاری در مصرف برق و حتی آب تدوین شود تا طی آن به کسانی که حتی پایین تر از الگوی مصرف ، مصرف می کنند حتی تشویق هم بکنیم ، اما برای افرادی که بیش از الگوی مصرف، مصرف می کنند چه دلیل دارد که یارانه پرداخت شود. ما زمانی می توانیم اقتصاد قوی در بخش آب و برق داشته باشیم که این بخش برای هزینه هایش متکی به درآمدهای خود باشد.

وزیر نیرو گفت: درهیچ کشوری چه پر درآمد و چه کم درآمد، تعرفه برق اینقدر پایین نیست.

با اضافه حرارت در فرایند تولید برق اب دریا را شیرین می‌کنیم

وزیر نیرو گفت: در خصوص استفاده از نیروگاههای انرژی هسته ای باید گفت که درحال حاضر در بوشهر یک نیروگاه هزارمگاواتی داریم و قراردادی هم بسته شده برای ساخت دو نیروگاه هزار مگاواتی دیگر و قرار بر این است که از حرارتی که در فرآیند تولید برق هدر می رود برای شیرین سازی آب دریا استفاده شود.

چیت‌چیان در ادامه سخنانش در برنامه نگاه یک افزود: درخصوص قیمت تمام شده برق حاصل از نیروگاه‌های هسته‌ای باید گفت که بستگی به کشورها دارد. مثلا در فرانسه 75 درصد برق خود را از نیروی هسته‌ای تامین می‌کند در واقع با توجه به نبود سوخت فسیلی در اروپا، استفاده از برق هسته‌ای برای آن کشور مقرون به صرفه تر است، اما برای کشور ما که سوخت فسیلی دارد شرایط فرق دارد. البته باید گفت که همه امکانات را باید از هسته‌ای و گازی و بادی برای تولید برق استفاده کرد و تنها استفاده از مازوت است که مقرون به صرفه نیست.

وی گفت: یکی از مشکلات ما در این سال‌ها بحث خشکسالی است. حدود 14 سال است که وارد یک دوره خشکسالی شده‌ایم. پیش از این تناوب خشکسالی و ترسالی 8 ساله بود. این مشکل ما را به شدت از جهت تامین منابع آب دچار مضیقه کرده است.

چیت چیان افزود: با وجود اینکه شاید بسیاری الان احساس و اظهار نگرانی نسبت به کمبود آب داشته باشند اما متاسفانه هنوز این نگرانی‌ها در رفتارهایمان بروز پیدا نکرده است. چند وقت پیش با آقای حجتی وزیر جهاد کشاورزی جلسه داشتیم. به گفته وی افرادی که کشت خود را تبدیل به گلخانه‌ای کرده‌اند مصرف آبشان 6 درصد شده است. اما این رفتار هنوز همه‌گیر نشده است. در شهرهایی که ما جدیدا شبکه‌های توزیع آب را احداث کرده‌ایم بهره‌وری بسیار بالاست اما در برخی شهرها که شبکه‌ها قدیمی است، بهره‌وری بسیار پایین می‌باشد.

وزیر نیرو گفت: آمارهای بارندگی بسیار کاهش پیدا کرده است. زمانی آمار بارندگیمان در سال 250 میلی‌متر بود این آمار الان در 5 سال گذشته به 205 میلی متر تقلیل پیدا کرده است. بنابراین سدهایی که ساخته شده بر اساس آمار بارندگی در گذشته بوده است، اما الان آن میزان بارندگی دیگر وجود ندارد، مشکل دیگر اینجاست که در برخی مناطق آب در بالادست به طور مستقیم از رودخانه‌ها برداشت می‌شود و آب به پشت سد نمی‌رسد. در برخی از جاها هم اشتباه صورت گرفته است و سدی هم در بالا دست ساخته شده و هم در پایین دست که آب کافی به پایین دست نمی‌رسد. به عنوان نمونه سد ساوه که آب کافی به پشت آن نمی‌رسد.

چیت‌چیان درباره اینکه رئیس سازمان محیط‌زیست گفته علت اصلی خشک شدن دریاچه ارومیه سدسازی افراطی در اطراف آن است، گفت: بله این نظر درست است. در این هم سوء نیتی نبود اما به این توجه نشد که گاهی ساختن سد بیش از حد باعث می‌شود در پایین دست مشکل ایجاد کند.

وی افزود: در اطراف دریاچه ارومیه زمانی 150 هزار هکتار زراعت وجود داشت اما امروز این رقم به حدود 400 هزار هکتار رسیده است و حتی آماری را به تازگی دیده‌ام که این رقم به 500 هزار هکتار رسیده است. این افزایش و توسعه کشاورزی نیاز به آب داشته که از پشت همین سدها برداشت شده است که خود باعث کم شدن آب دریاچه هم شده است.

وزیر نیرو گفت: البته این مسایل در بسیاری از کشورهای صنعتی هم رخ داده ساخت اینگونه سدها در آن زمان بر اساس علم آن زمان بوده است. الان برای جلوگیری از این مشکل ساخت سدهای نیمه تمام این منطقه را متوقف، آب پشت برخی از این سدها را رها کرده و به کشاورزان هم متذکر شده ایم که شیوه کشت خود را به سمت بهره وری بیشتر تغییر دهند.

چیت چیان در پاسخ به این سئوال که آیا سال آینده جیره بندی آب خواهیم داشت؟ گفت: تمام تلاش ما این است که این اتفاق رخ ندهد.