چرا زنگنه در افزایش تولید و صادرات نفت موفق نبوده است؟ + جدول
به گزارش «نسیم»، در حالی تولید و صادرات نفت کاهش یافته که بنا به وعده‌های شیخ‌الوزرای دولت یازدهم در هنگام گرفتن رأی اعتماد از مجلس، این ظرفیت باید به بیش از چهار میلیون بشکه در روز افزایش می‌یافت
گروه اقتصادی خبرگزاری «نسیم»: یک‌سال و نیم از فعالیت دولت تدبیر و امید می‌گذرد و به نظر می‌رسید با وجود وعده‌های وزرای کابینه حسن روحانی، در بخش‌های مختلف اقتصادی تحول خاصی مشاهده شود، اما آمارهای بانک مرکزی گویای نکته دیگری است.
نماگرهای بانک مرکزی از ارزش افزوده بخش‌های مختلف اقتصادی نشان می‌دهد در حالی که بخش نفت در سال 1391 بالغ بر 21 هزار و 820 میلیارد تومان ارزش افزوده داشته، اما این رقم در سال 1392 که 7 ماه و نیم آن مربوط به دولت یازدهم بوده، با کاهش حدود یک‌هزار و 946 میلیارد تومانی، به 19 هزار و 874 میلیارد تومان رسیده است.
در نیمه اول امسال نیز روند کاهشی ارزش افزوده بخش نفت مشاهده می‌شود. در بهار امسال ارزش افزوده نفت 5 هزار و 325 میلیارد تومان بوده که در تابستان این رقم به 5 هزار و 205 میلیارد تومان کاهش پیدا کرده است.
در همین حال، بنا به آمارهای بانک مرکزی، تولید نفت در سال 1392 روند کاهشی داشته است. به عبارتی تولید نفت که در ابتدای روی کار آمدن دولت یازدهم و در تابستان سال 1392 بالغ بر 3 میلیون و 671 بشکه در روز بوده، این حجم تولید با کاهش حدود 410 هزار بشکه نفت، در سه ماهه چهارم سال 1392 به 3 میلیون و 261 بشکه در روز می‌رسد. صادرات نفت نیز از یک میلیون و 804 بشکه در روز در تابستان سال 1392 به یک میلیون و 570 بشکه در روز در زمستان سال گذشته رسیده است. یعنی 234 هزار بشکه در روز کاهش صادرات نفت در طول 6 ماه پایانی سال 1392.
از سوی دیگر، آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که سطح تولید و صادرات نفت در سال 1392 نسبت به سال 1391 نیز کاهش یافته است. در سال 1391 روزانه 3 میلیون و 732 هزار بشکه نفت تولید و یک میلیون و 900 هزار بشکه نفت صادر می‌شد، اما حجم تولید در سال 1392 به 3 میلیون و 481 هزار بشکه نفت و حجم صادرات به یک میلیون و 685 هزار بشکه نفت کاهش پیدا کرده است. البته در آخرین آمارهای بانک مرکزی، هنوز آماری از میزان تولید و صادرات نفت در سال 1393 منتشر نشده است.
در این میان، نکته‌ای که بیش از پیش اهمیت دارد، این است که در حالی تولید و صادرات نفت در سال گذشته کاهش یافته است که بنا به وعده‌های شیخ‌الوزرای دولت یازدهم در هنگام گرفتن رأی اعتماد از مجلس، این ظرفیت باید به بیش از 4 میلیون بشکه در روز افزایش می‌یافت.
در برنامه پیشنهادی بیژن نامدارزنگنه، وزیر نفت، احیای ظرفیت تولید نفت‌خام کشور به میزان سال 1384 دیده می‌شد. در سال 1384 بنا به آمارهای رسمی، به طور متوسط روزانه 4 میلیون و 106 هزار بشکه نفت تولید می‌شد؛ میزان صادرات نفت نیز روزانه 2 میلیون و 691 هزار بشکه در روز بود.
البته گفتن این نکته هم خالی از لطف نیست که زنگنه در میان وعده‌های خود در طول یک‌سال و نیم اخیر، افزایش 5.7 میلیون بشکه‌ای نفت و میعانات را قابل تحقق دانسته است.
عاملی که در حال حاضر مقامات وزارت نفت دخیل در کاهش تولید و صادرات نفت در مدت اخیر می‌دانند، تشدید تحریم‌های بین‌المللی برعلیه کشور است. به گفته منصور معظمی، معاون وزیر نفت، «علت افت صادرات نفت‌خام در سال گذشته، تشدید و اعمال تحریم‌های بیشتر بین‌المللی برعلیه کشورمان بوده است.»
به گزارش «نسیم»، در حالی تحریم‌های بین‌المللی روی بزرگ‌ترین صنعت کشور اثر منفی گذاشته است که در طول یک سال و نیم اخیر، ژنرال محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه در رفت‌وآمد میان ایران و ژنو بود تا مذاکرات در حل کاهش تحریم‌ها باشد. حتی توافق ژنو هم صورت گرفت تا تحریم‌ها برداشته شود. اما به نظر می‌رسد مشکل بخش تولید نفت کشور و به دنبال آن صادرات، ورای تحریم‌ها بوده است.
به عبارتی، عدم توسعه‌یافتگی صنایع نفتی کشور این روزها منجر به این شده که روز به روز شاهد کاهش سطح تولید نفت باشیم و اگر چاره‌ای در این زمینه اندیشیده نشود، این روند منفی همچنان ادامه خواهد داشت؛ اگرچه به نظر می‌رسد کاهش درآمدها با افت قیمت نفت به کمتر از 45 دلار، تغییر و اصلاح صنایع نفتی را سخت کند.
