8 احمدی‌نژادی در ساختمانِ سیف!
بانک مرکزی در چهار سال گذشته همواره یکی از بخش‌های پرحاشیه و مشکل‌ساز در میان دستگاههای اقتصادی دولت تدبیر و امید به شمار می‌رفته، به طوری که حواشی ایجاد شده در خصوص عملکرد ولی‌الله سیف و مدیرانش در ساختمان میرداماد به پاشنه آشیل تیم اقتصادی دولت حسن روحانی تبدیل شد.
« نود اقتصادی »: رضا محمدی - بانک مرکزی در چهار سال گذشته همواره یکی از بخش‌های پرحاشیه و مشکل‌ساز در میان دستگاههای اقتصادی دولت تدبیر و امید به شمار می‌رفته است. به طوری که حواشی ایجاد شده در خصوص عملکرد ولی‌الله سیف و مدیرانش در ساختمان میرداماد به پاشنه آشیل تیم اقتصادی دولت حسن روحانی تبدیل شده است.
به گزارش «نود اقتصادی» ، کارشناسان یکی از دلایل عملکرد ضعیف و بحث برانگیز مهمترین سیاست‌گذار پولی کشور در چهار سال گذشته را وجود مدیران ناکارآمد می‌دانند. بررسی کارنامه خیلی از این مدیران هم نشان می‌دهد که مدیران بانک مرکزی و اطرافیان ولی الله سیف اغلب یا از دوره‌های گذشته در بانک مرکزی مانده‌اند و سیف از سرِ درماندگی آنها را در بانک مرکزی نگه داشته یا آنها کارنامه چندان درخشانی در حوزه مدیریت اقتصادی کشور نداشته‌اند و مجبور شدند با رئیس جدید همکاری کنند.
بنابراین ماحاصل عملکرد آنها کاهش ارزش پول ملی، نوسانات بازار ارز، عدم استقلال بانک مرکزی، اعلام نشدن آمارهای اقتصادی سر موقع و سکوت در مقابل سانسور آمارهای ناخوشایند رئیس دولت، رشد بی‌سابقه نقدینگی و پایه پولی و افزایش تعداد موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز و.. بوده است.
شاید بررسی عملکرد هرکدام از مدیران بانک مرکزی به خصوص کسانی که از دولتهای قبلی باقی مانده‌اند به خوبی بتواند دلیل وضعیت نا به سامان ساختمان میرداماد در چهار سال گذشته را روشن کند.
پیمان قربانی؛ مدیر یک اداره که به یکباره مهمترین معاون بانک مرکزی شد!شاید چهار سال پیش که ولی‌الله سیف به عنوان رئیس کل بانک مرکزی انتخاب شد، با وجود اقتصاددانان و مدیران باسابقه‌ای مانند (اکبر کمیجانی قائم مقام فعلی بانک مرکزی) هیچ کس فکرش را هم نمی‌کرد که پیمان قربانی جوان گمنام که مهمترین پست درج شده در کارنامه‌اش مدیریت یک اداره بود به عنوان معاون اقتصادی بانک مرکزی انتخاب شود. معاونت اقتصادی از مهمترین معاونانت‌های بانک مرکزی به شمار می‌رود به طوری که برخی از کارشناسان پولی و بانکی این پست را از پست قائم مقامی بانک مرکزی هم مهم‌تر می‌دانند.
بنابراین انتخاب معاون اقتصادی برای هر رئیس کل بانک مرکزی یکی از بزرگترین چالش‌هاست، زیرا همه نگاهها به این انتخاب معطوف می‌شود. اما رئیس کل بانک مرکزی در دولت یازدهم ترجیح داد که این معاونت مهم و تاثیر گذار را به مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی در دولت محمود احمدی نژاد، یعنی پیمان قربانی بسپارد. انتخابی که با واکنش کارشناسان و صاحب نظران حوزه اقتصاد رو به رو شد و چندان به مذاق آنها خوش نیامد.
قربانی در دوره اول ریاست جمهوری احمدی‌نژاد هم معاونت همین اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی را بر عهده داشت و مدتی هم رئیس دایره پولی و بانکی بود. سابقه ورود قربانی به ساختمان میرداماد به سالهای میانی دولت اصلاحات باز می‌گردد که وی به عنوان محقق چهار سال وارد دایره پولی و بانکی شد و در این دایره فعالیت کرد. پیش از این، وی در اواخر دولت سازندگی و اوایل دولت اصلاحات به مدت یک سال در سازمان مدیریت و برنامه ریزی به عنوان یک کارشناس اقتصاد کلان فعالیت می‌کرد، ولی به دلایل نامعلومی از این سازمان رفت.
با این وجود در دوران فعالیت دولت سازندگی یک سال در وزارت کشور به عنوان کارشناس اقتصادی مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری فعالیت کرد. همه این سوابق نشان می‌دهد که انتخاب پیمان قربانی به عنوان معاون اقتصادی بانک مرکزی انتخابی چندان مدبرانه نبوده است و همانطور که کارشناسان هم تاکید دارند قبای معاونت اقتصادی بانک مرکزی برای این مدیر جوان و بی کارنامه، گشاد به نظر می‌رسد.
به نظر می‌رسد یکی از دلایل پست گرفتن پیمان قربانی و اصلا ورود او به ساختمان میرداماد، ابوالفضل اکرمی مدیرکل اقتصادی فعلی بانک مرکزی است که مدتی هم در اداره بررسی‌های بانک مرکزی به نوعی رئیس قربانی به حساب می آمد.
نکته قابل توجه در این باره اینکه وقتی ابوالفضل اکرمی روزگاری رئیس قربانی بود، هرجا میرفت پیمان قربانی را هم با خود میبرد و جالب اینجاست که حالا سمت پیمان قربانی از او بالاتر است و او به عنوان رئیس اکرمی در بانک مرکزی فعالیت می‌کند!
صمد کریمی؛ پای ثابت گرانی‌های دلار!در سالهای اخیر معمولا وقتی در بازار ارز نوسانی اتفاق می‌افتد، تنها مقامی از بانک مرکزی که در مقام پاسخگویی در رسانه‌ها حاضر می شود صمد کریمی مدیر اداره صادرات بانک مرکزی است. این در حالی است که شاید فعالان اقتصادی توقع داشتند که معاون ارزی بانک مرکزی در این خصوص توضیح دهد، اما معاون ارزی سیف در سالهای گذشته شاید به اندازه انگشتان دو دست هم در فضای رسانه ای کشور حاضر نشده و این صمد کریمی است که جور کامیاب را می‌کشد. کریمی در سالهای حضور احمدی نژاد در راس قوه مجریه هم از فعالترین مدیران بانک مرکزی به شمار میرفت و به عنوان سخنگوی مرکز مبادلات ارزی نقش مهمی را در تحولات بازار ارز ایفا می‌کرد.
مرکز مبادلات ارزی در دولت دهم و بعد از تشدید تحریمها و افزایش قیمت ارز تشکیل شد تا به وسیله آن دولت برای برخی از کالاهای اساسی ارز با قیمت پایین‌تر برای واردات در اختیار فعالان اقتصادی قرار دهد. در آن سالها صمد کریمی همزمان با سخنگویی مرکز مبادلات ارزی مدیر اداره صادرات بانک مرکزی بود و وقتی ولی‌الله سیف سکان مدیریت بانک مرکزی را بر عهده گرفت ترجیح داد تا او را در این سمت ابقا کند.
علیرضا مقتدایی؛ مدافع آمارهای اقتصادی هم در دولت احمدی نژاد هم روحانی!در سالهای ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد هر وقت آمارهای اقتصادی به خصوص- تورم- از سوی منتقدان بانک مرکزی نقد میشد، یک نفر از بانک مرکزی در خصوص آن توضیح می‌داد. این شخص کسی نبود جز علیرضا مقتدایی مدیرکل آمارهای اقتصادی بانک مرکزی. مدیری که هم در سالهای فعالیت دولتهای نهم و دهم از آمارهای بانک مرکزی دفاع می‌کرد و هم در دولت یازدهم مطابق میل مسئولان دولت رفتار کرده است. در دولت گذشته و در روزهایی که دولت قبل مدعی ایجاد اشتغال میلیونی شده بود علیرضا مقتدایی این آمار را منطبق بر واقعیت دانست و دستکاری در آنها را امری غیرممکن تلقی کرد.
اما زمانی که دولت دهم به پایان رسید و دولت تدبیر و امید آغاز به کار کرد مقتدایی در برابر آمار منفی رشد اقتصادی در سال 91 سکوت کرد و به نوعی آمارهای منفی رشد اقتصادی را تایید کرد. او سپس در تغییر موضعی آشکار در دولت یازدهم این بار به مدافع سرسخت آمارهای اقتصادی در دولت روحانی تبدیل شد تا شرایط برای حفظ صندلیش در دولت تدبیر و امید فراهم شود. شاید اظهار نظری که تاثیر زیادی در بقای مقتدایی در دولت یازدهم را داشت این بود که "دولت احمدی‌نژاد اجازه انتشار آمار درست را نمی داد."
محمود احمدی؛ دبیرکلی برای تمام فصول!محمود احمدی مدتهاست که دبیرکلی بانک مرکزی را بر عهده دارد. با محمود بهمنی به ساختمان میرداماد آمده اما چهار سال است که با ولی الله سیف هم در بانک مرکزی همکاری می‌کند.
خیلی‌ها محمود احمدی را با مدرک تحصیلی پرحاشیه‌اش می‌شناسند. سال 90 که دولت دهم به روزهای پایانی خود نزدیک میشد شایعاتی در خصوص مدرک تحصیلی سید محمود احمدی دبیرکل بانک مرکزی منتشر شد که این خبر با واکنش او رو به رو شد. او در مصاحبه‌ای اعلام کرد که " این جانب دارای مدرک تحصیلی لیسانس بانکداری از مرکز آموزش عالی بانکداری بانک مرکزی بوده و درحال حاضر در مرحله دفاع از پایان نامه فوق لیسانس در رشته مدیریت هستم" البته او هیچگاه گرایش خود در رشته مدیریت در مقطع کارشناسی ارشد را مشخص نکرد ولی گفت که بانک مرکزی به دلیل شایعاتی که بر علیه مدرک وی در رسانه‌ها به وجود آمده قرار است شکایتی را بر علیه کسانی که این خبر را منتشر کرده‌اند تنظیم کند.
حواشی زیادی که درباره مدرک تحصیلی محمود احمدی ایجاد شده بود، گمانه زنی‌ها درباره تغییر در دبیرکلی بانک مرکزی در دولت یازدهم را قوت می‌بخشید اما هیچ وقت مشخص نشد که چرا سیف همچنان به همکاری با محمود احمدی اصرار ورزید و دبیرکل بانک مرکزی چهار سال دیگر هم در ساختمان میرداماد باقی ماند.
اکرمی یکی از فارغ التحصیلان دانشگاه امام صادق(ع) است که در سال 85 به بانک مرکزی آمد و تا امروز در بخش معاونت اقتصادی بانک مرکزی جا خوش کرده است.
رفاقت او با پیمان قربانی معاون اقتصادی کنونی بانک مرکزی زبانزد خاص و عام است و تقریبا در معاونت اقتصادی که بود هر جا که میرفت پیمان قربانی را هم با خود میبرد. اکرمی سال 85 کار خود را از معاونت اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی شروع کرد.
آن زمان پیمان قربانی به عنوان کارشناس در همین اداره در کنار اکرمی فعالیت می‌کرد. دوسال بعد اکرمی مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی شد و پیمان قربانی را معاون خود کرد. از سال 89 تاکنون هم اکرمی مدیرکل اقتصادی بانک مرکزی است و پیمان قربانی مدتی به جای او مدیر اداره بررسیها و سیاستهای اقتصادی بانک مرکزی شد.
اما با روی کار آمدن دولت یازدهم پیمان قربانی دوست صمیمی اکرمی برای اولین بار در جایگاه بالاتری از اکرمی قرار گرفت و معاون اقتصادی بانک مرکزی شد تا همکاری اکرمی و قربانی در بانک مرکزی 11 ساله شود.
شاید خوشبین ترین فرد هم فکرش را نمی‌کرد که فرشاد حیدری مدیرعامل بانک ملی در دولت دهم در دولت یازدهم سر از معاونت نظارتی بانک مرکزی درآورد.
اما ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی با آوردن فرشاد حیدری به جای تهرانفر امید کسانی که فکر می‌کردند جایگاه معاونت نظارتی بعد از رفتن تهرانفر تقویت می‌شود را ناامید کرد.
در کارنامه فرشاد حیدری عضویت در هیات مدیره بانکهای تجارت، ملی و ریاست هیات مدیره و مدیرعاملی بانک ملی در دولتهای نهم و دهم دیده می‌شود.
البته او مدتی هم به عنوان مدیرعامل صندوق بازنشستگی کارکنان بانکها فعالیت کرد. با این حال حیدری در یک برهه حساس و در زمانی که بانک مرکزی با مشکل موسسات مالی و اعتباری غیرمجاز دست و پنجه نرم می‌کرد به بانک مرکزی آمد و البته در یک سال و نیم گذشته هم نتوانسته توفیقی در ساماندهی این موسسات به دست بیاورد.
بهمن مسگرها سال 88 و با حکم محمود بهمنی به ساختمان میرداماد آمد و معاونت اداری و مالی بانک مرکزی را بر عهده گرفت، اما در دوران مدیریت ولی الله سیف در بانک مرکزی هم صندلی خود را حفظ کرد تا نامش در لیست مدیران احمدی‌نژادی بانک مرکزی دولت روحانی قرار بگیرد.
علی دیواندری دردانه احمدی نژادمدیرعامل بانک ملت در دولتهای نهم و دهم، بیش از یک سال و نیم قبل با حکم رئیس کل بانک مرکزی دولت یازدهم رئیس پژوهشکده بانک مرکزی شد. پژوهشکده‌ای که مهمترین مرکز پژوهشی زیر نظر بانک مرکزی به شمار می‌رود و سالها در سیطره فرهاد نیلی برادر مشاور اقتصادی رئیس جمهور قرار داشته است.
وقتی به مدرک تحصیلی علی دیوانداری نگاه می‌کنیم در می‌یابیم که رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی به هیچ وجه اقتصاد نخوانده و رشته تحصیلی او مدیریت بوده است.
دیوانداری مدرک کارشناسی خود را در رشته مدیریت دولتی از دانشگاه تهران دریافت کرده و کارشناسی ارشد خود را هم از دانشگاه تربیت مدرس اخذ نموده است. جالب اینجاست که دیوانداری بلافاصله بعد از دریافت مدرک کارشناسی ارشد خود توانسته در دانشکده مدیریت دانشگاه تهران پست گرفته و عهده دار سمت معاونت مالی اداری مالی آنجا شود.
او تا سال 75 در دانشگاه محل تحصیل خود حضور داشت و سپس با روی کار آمدن دولت اصلاحات توانست به بانک ملت برود و هشت سال به عنوان مشاور و رئیس مرکز تحقیقات این بانک دولتی فعالیت کند. در سال پایانی دولت اصلاحات هم ارتقا درجه پیدا کرد و با حکم سید صفدر حسینی وزیر وقت اقتصاد و مدیر نجومی بگیر دولت روحانی به عنوان عضو هیات مدیره بانک ملت مشغول به کار شد.
دوران اصلاحات برای دیوانداری بسیار خوب بود و ثمرات زیادی داشت، زیرا در این دوران وی در کنار فعالیت در مرکز تحقیقات این بانک توانست مدرک دکترای خود را هم در رشته مدیریت و در همان دانشگاه محبوب خود یعنی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران در رشته مدیریت استراتژیک اخذ کند.
با روی کار آمدن دولت نهم اما شاید خودش هم فکر نمی‌کرد که پست بگیرد ولی این اتفاق برای دیوانداری رخ داد و او به مدت هشت سال در دولت محمود احمدی‌نژاد مدیرعامل بانک ملت شد تا حضور او در این بانک نیمه دولتی هشت ساله شود. در دولتهای نهم و دهم میزان صمیمیت دیوانداری با شخص رئیس جمهور به حدی بود که برخی‌ها وی را "دردانه احمدی نژاد" می‌نامیدند.
با روی کار آمدن حسن روحانی دیواندری از بانک ملت به بانک خصوصی پارسیان رفت و جای علی سلیمانی شایسته را به عنوان عضو هیات مدیره و مدیرعامل بانک پارسیان گرفت. در ماههای پایانی سال 93 که بانک پارسیان با مشکلات زیادی رو به رو شده و تراز‌های مالی آن، حال و روز خوشی را نداشت، شایعه‌ای در خصوص بیماری او در رسانه‌ها منتشر شد. در نهایت در آخرین روز بهمن ماه سال 93 سایت بانک پارسیان رسما اعلام کرد که دیوانداری بیمار است و به دلیل مصالح بانک علی‌رغم توصیه پزشکان چند ماه در این بانک فعالیت کرده و دیگر توان حضور در این بانک خصوصی را ندارد! به همین دلیل هیات مدیره بانک پارسیان قصد دارد که یک مدیر احمدی‌نژادی دیگر را به بانک پارسیان بیاورد و جایگزین دیوانداری کند. کوروش پرویزیان مشاور محمود بهمنی رئیس کل بانک مرکزی دولت احمدی‌نژاد و رئیس سابق موسسه عالی بانکداری که در دولت قبل در شورای پول و اعتبار هم فعالیت می‌کرد، رسما به عنوان جانشین دیوانداری معرفی شد، تا بنا به ادعای بانک پارسیان دیوانداری به استراحت بپردازد.
اما به نظر می‌رسد اصل داستان چیز دیگری بود. مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس جمهور از ماه‌ها قبل به دنبال فرستادن فرهاد نیلی برادرش به آمریکا برای نمایندگی ایران در بانک جهانی بود.
فرهاد نیلی که آن زمان رئیس پژوهشکده بانک مرکزی بود، برای رفتن به آمریکا بیقراری می‌کرد، ولی به اصرار سیف در پژوهشکده بانک مرکزی باقی مانده بود، زیرا رئیس کل بانک مرکزی کسی را برای جانشینی او سراغ نداشت. به همین دلیل سیف از چند ماه قبل دیوانداری را در آب نمک خوابانده بود، تا در روز مبادا رئیس پژوهشکده بانک مرکزی شود. به این ترتیب با رفتن برادر مشاور رئیس جمهور به ینگه دنیا ناگهان بیماری دیوانداری خوب شد تا به عنوان رئیس پژوهشکده بانک مرکزی انتخاب شود!
بدین ترتیب رئیس اقتصاد نخوانده پژوهشکده بانک مرکزی هم انتخاب شد تا یک مورد عجیب دیگر در بانک مرکزی تحت مدیریت ولی‌الله سیف اتفاق بیفتد.
