دریافت پول نفت از کره جنوبی با وام 8 میلیارد یورویی/ اگر درآمدهای ارزی بیشتر شده، چرا وام خارجی می‌گیریم؟
شاه ویسی گفت: فاینانس و اعطای وام با سرمایه گذاری خیلی فرق دارد. قراردادهایی که اقتصاد ملی را در مسیر توسعه قرار می‌دهد، قراردادهایی است که ایجاد برای سرمایه‌گذاری ظرفیت ایجاد کند.
ساسان شاه‌ویسی اقتصاددان در گفتگوی تفصیلی با « نود اقتصادی » در خصوص تبعات منفی دریافت وام 8 میلیارد یورویی از کشور کره‌جنوبی اظهار کرد: فاینانس و اعطای وام با سرمایه گذاری خیلی فرق دارد. قراردادهایی که اقتصاد ملی را در مسیر توسعه قرار می‌دهد، قراردادهایی است که ایجاد برای سرمایه‌گذاری ظرفیت ایجاد کند.
وی تصریح کرد: سوالی که از دولتمردان می‌توان پرسید این است که مگر ما با توجه به افزایش صادرات نفت خام درآمدهای ارزی بیشتری به دست نیاوردیم؟ بنابراین چرا برای بهتر شدن شرایط اقتصادی کشور به سراغ دریافت تسهیلات و یا وام خارجی رفته‌ایم؟ اگر درآمدهای ارزی بیشتری نسبت به گذشته داریم، چرا از منابع خودمان استفاده نمی‌کنیم؟
معلوم نیست وام 8 میلیاردی که از کره می‌گیریم چه تبعاتی برای آینده اقتصاد ما دارد
شاه‌ویسی گفت: منابعی که بعد از افزایش صادرات نفت به دست آورده‌ایم کجاست؟ بخشی از آن در صندوق توسعه ملی است و بخشی صرف بهره مالکانه نفت می‌شود. بخشی از آنها هم در اختیار حسابهای خزانه ما قرار می‌گیرد. ما از این منابع چه استفاده‌ای می‌کنیم؟ اول باید این را مشخص کنیم و بعد ببینم فاینانسی که قرار است بیاید و با نفت بشکه‌ای حدودا 40 دلار در حسابهای ما بنشیند و در مقابل آن تضامینی که در اختیار اگزیم بانک کره جنوبی قرار می‌دهیم چه هزینه و تبعات اقتصادی را در آینده برای اقتصاد ما به وجود می‌آورد؟
وی بیان کرد: زمانی پیش می‌آید که واردات دلار را به صورت تسهیلات خارجی انجام می‌دهیم و نرخ بدهی بلند مدت خارجی خود را افزایش می‌دهیم. باید ببینم دستاورد این تغییرات برای ما چیست؟ اگر قراردادهای چند وجهی و یا سرمایه گذاری در اقتصاد ما تعریف می‌شود، مهمترین لطف آن این است که ما سرمایه گذار را هدایت می‌کنیم. این دقیقا چیزی است که در مورد قرار داد با توتال مطرح می‌شود یعنی خارجی‌ها به موجب این قرار داد 4 میلیارد دلار در ایران سرمایه گذاری می‌کنند.
این قرارداد فقط منجر به افزایش خام فروشی به کره می‌شود
این اقتصاددان افزود: امروز اگر قرار باشد ما صرفا تسهیلات وارد کنیم، که با سپرده گذاری تضمین نفت از همه جا می‌توانیم وام بگیریم! دغدغه ما گرفتن تسهیلات و یا وام خارجی نیست. ما بعد از انقلاب عموما سعی کردیم به دنیا بدهی بلند مدتی نداشته باشیم. از بعد راهبردی ما باید سرمایه گذاری‌های مبتنی بر واردات فناوری را گسترش دهیم یعنی این فایناس باید در یک پروژه مشخص با قابلیت افزایش ظرفیت اقتصاد ایران انجام شود. این در حالی است که این قرارداد فقط در جهت فروش جهشی نفت به کره یک قابلیت جدید ایجاد می کند که باز هم منافع آن برای طرف کره‌ای باز می‌گردد.
شاه‌ویسی عنوان کرد: استفاده از فاینانس یک ظرفیت اقتصادی است ولی اثر گذاری واقعی و دقیق را در اقتصاد ما ندارد، چون واردات پول خارجی است. ما واردات پول خارجی را برای طرف خارجی انجام دهیم. در واقع ما از کره وام می‌گیریم خودمان را به این کشور با یک نرخ بالاتر بدهکار می‌کنیم. جالب اینجاست که بعد از آن از شرکتهای خارجی دعوت می‌کنیم، این پول خارجی را به آنها می دهیم تا در پروژه‌های ما سرمایه گذاری کنند.
با دریافت وام خارجی اشتغال و تولید درست نمی‌شود
وی خاطرنشان کرد: وام خارجی در داخل کشور به چه درد ما می‌خورد؟ آیا ما قرار است وام خارجی را دریافت کنیم و در ازای آن به پیمانکاران ایرانی ریال پرداخت کنیم؟آیا با افزایش جذب فاینانس اشتغال و تولید ما افزایش پیدا می کند؟ وقتی ما مبتنی بر مدل اقتصاد مقاومتی باید طرحهای ملی را مبتنی بر هم افزایی، سرمایه گذاری و اشتغال ملی انجام دهیم به نظر می‌رسد که صرف گرفتن فاینانس به درد ما نخواهد خورد.
این اقتصاددان گفت: کشور ما که دارای ظرفیتهای بزرگ اقتصادی است درآمدهای اقتصادیش درآمدهای اقتصادی مناسبی ارزیابی می‌شود. 30 تا 35 درصد این درآمدها در یک صندوق توسعه‌ای قرار می‌گیرد. این پول می‌تواند سطح نیازهای کشور را برطرف کند و دریافت تسهیلات خارجی هیچ ضرورتی ندارد.
شاه‌ویسی بیان کرد: به نظر می‌رسد تنها فایده این تسهیلات این است که ما به کره نفت صادر می‌کنیم، اما نمی‌توانیم پول آن را بگیریم بنابراین بانک توسعه صادرات کره این پولها را به صورت سپرده در پروژه‌های نفتی ما سرمایه گذاری می‌کند. ما می‌توانیم با استفاده از منابع صندوق توسعه ملی همین پروژه‌ها را به پیمانکاران ایرانی بدهیم. ضرورتی ندارد که یک کشور خارجی بیاید بدهی خارجی ایجاد کند و از ما ضمانت بگیرد.
دولت با گرفتن این تسهیلات می‌خواهد پول نفت فروش نفت از کره را بگیرد
وی گفت: در اقتصاد دنیا فاینانس در شرایطی به درد کشورها می‌خورد که خودشان منابع ملی نداشته باشند. مگر ما از منابع ملی محرومیم؟ ما به برکت صادرات نفت و ظرفیتهای ملی دیگر منابع زیادی برای نقد شوندگی داریم. بنابراین به نظر می‌رسد انتظارات از قابلیتهای ارزی برجام برآورده نشده بنابراین دولت با عدول از سیاستهای اقتصاد مقاومتی با توجه به مشکلات که در نقل و انتقالات ارزی دارد می‌خواهد با گرفتن این تسهیلات مشکلاتش را حل کند.
این اقتصاددان عنوان کرد: اولویت اول ما سرمایه گذاری خارجی است ما باید قابلیتهای داخلی خود را به قدری ارتقا دهیم که محیط بیرونی روی ظرفیتهای رقابت پذیری ما سرمایه گذاری کند. به نظر می‌رسد در جایی که رقابت پذیری در اقتصاد ما شکل نگیرد و نتوانیم سرمایه گذار را برای سرمایه گذاری جذب کنیم که پول خود را مجانی بیاورد ظرفیتهای ما را ارتقا دهد و بعد هم سود منطقی خود را ببرد، متضرر می‌شویم. ما باید کاری کنیم که سرمایه گذار خارجی هم برای ما ایجاد ایجاد اشتغال کند و هم فناوری بیاورد و هم در منطقه برای ما جهش صادراتی ایجاد کند.
شاه‌ویسی گفت: وقتی این ظرفیتها ایجاد نشود کشور ما صرفا یک بازار است که پیمانکار خارجی پولی در آن نمی آورد و ما مجبوریم وام خارجی بگیریم و به پیمانکار خارجی بدهیم تا پروژه های ما را انجام دهد.
