پاسخ دفتر سخنگوی دولت به گزارش «نسیم»: چرا از آمارهای مرکز آمار استفاده کردید؟!

به گزارش «نسیم» دفتر سخنگوی دولت پیرو گزارش «نسیم» با عناوین " واردات در دولت یازدهم 92 درصد افزایش یافت و " پاسخ منطقی به انتقاد سخنگوی دولت " جوابیه ای را به شرح زیر منتشر کرد:

خبرگزاری محترم نسیم

بدنبال انتشار گزارشی در آن خبرگزاری به استناد ارقام مندرج در سالنامه مرکز آمار مبنی بر «واردات در دولت یازدهم ۹۲ درصد افزایش یافت» و همچنین انتشار مطلب دیگری در تاریخ سوم تیرماه مبنی بر «پاسخی منطقی به انتقاد سخنگوی دولت» با هدف اجتناب از تشویش افکار عمومی نکات زیر را اظهار و انتظار دارد وفق ماده 23 قانون مطبوعات عینا نسبت به انعکاس این توضیح و نیز ارسال پیامک آن اقدام فرمایید.

مقدمه: اگر چه انعکاس اخبار و انتشار آمار و ارقام توسط رسانه ها و خبرگزاری های محترم امری مهم ، قابل احترام و مورد نیاز جامعه می باشد لیکن ، استفاده نامناسب و استنتاجات غیر حرفه ای از آمار بیش از اینکه مفید باشد ، مخرب و مشوش اذهان وافکارعمومی بوده و به تحریف واقعیت ها و حقایق منجرخواهد شد. نمونه آن نحوه استفاده خبرنگار آن رسانه محترم از آمار و ارقام واردات کشور مندرج در سالنامه مرکز آمار و مقایسه نامناسب آن با گذشته می باشد که نشان می دهد چگونه از آماری که برای محاسبات حرفه ای خاص تهیه شده است ، استنتاج باطل شده است. اگرچه سخنگوی محترم دولت اشتباه نحوه استفاده خبرگزاری محترم را در مصاحبه خود گوشزد کرد و آمار صحیح آن را اعلام نمود لیکن بدلیل اصرار آن خبرگزاری در استفاده و انعکاس غیر حرفه ای این آمار، ذیلا با شرح بیشتر این آمار و ارقام بیان و تشریح می شود و نهایتا خطای نحوه بکارگیری آمار توسط خبرنگار آن رسانه بیان خواهد شد:

در ارائه آمار تجارت خارجی دو شاخصه میزان واردات بر اساس ارزش وزنی و ارزش دلاری ملاک تجزیه و تحلیل و مقایسه و بررسی قرار می گیرند بنابراین روند واردات کشور طی 10 سال در جدول زیر به نمایش گذاشته شده است.

در جدول فوق الذکر میزان واردات بر اساس ارزش وزنی و دلاری نمایش داده شده است در عین حال برای نشان دادن نحوه استفاده نامناسب از آمار ، ارزش ریالی واردات نیز به جدول اضافه شده است و برای سهولت بیشتر فهم موضوع مراتب به تفکیک و بصورت نمودار نیز نشان داده می شود :

نمودار شماره (1) بیانگر این موضوع است که میانگین میزان واردات از نظر وزنی در سالیان 92 و 93 مربوط به دولت یازدهم ، معادل 37458 هزارتن می باشد که نسبت به میانگین واردات در دولت های نهم و دهم که بر اساس وزن به میزان 42491 هزارتن می باشد. به میزان 11.8درصد کاهش در وزن واردات وجود داشته است.

نمودار شماره (2) بیانگر عملکرد واردات در دهه مورد بررسی بر اساس ارزش دلاری می باشد که بر اساس آمار موجود، میانگین میزان واردات از نظر ارزش دلاری در دو سال تصدی دولت یازدهم معادل 51093 میلیون دلار است و با توجه به اینکه میانگین واردات بر اساس ارزش دلاری در دولت نهم و دهم معادل 52566 میلیون دلار می باشد نشان می دهد که میزان واردات بر اساس ارزش دلاری نیز در دو سال تصدی دولت یازدهم 2.78 درصد کاهش نسبت به میزان واردات در دولت های نهم و دهم دارد.

در نمودار شماره (3) میزان واردات بر اساس ارزش ریالی تشریح گردیده است. برای روشن شدن موضوع این آمار و نمودار را به دو دوره تفکیک می کنیم یکی از سال های 84 تا 91 و دیگری سالهای 92 و 93 . همانطور که مشاهده می شود طی سالیان 1384 الی 1391 رشد واردات بر اساس ارزش ریالی متعادل با ارزش دلاری بوده است چراکه در این دوره نرخ ارز نوسان چندانی نداشته است. اما همانگونه که در نمودار مربوطه مشاهده می گردد رشد واردات با محاسبه ارزش ریالی آن در سالیان 92 و 93 دارای یک رشد فزاینده و قابل توجه می باشد و دلیل این رشد فزاینده افزایش واردات نیست بلکه افزایش تقریبا دو برابری نرخ ارز در سالهای مذکور است. که افزایش نرخ ارز نیز میراث دولت قبل بوده که دولت یازدهم توانسته است آن را نیز مهار وحتی کاهش دهد. با توجه به مطالب و آمار بیان شده توجه شما را به نکات زیر نیز جلب می نماید:

به استناد قانون برنامه پنجم مرجع آمار رسمی کشور مرکز آمار ایران می باشد از طرفی به استناد بند "خ" ماده 3 قانون امور گمرکی وظیفه جمع آوری، تجزیه و تحلیل و انتشار آمار میزان واردات و صادرات کالا بر عهده گمرک می باشد و مرکز آمار نیز همین مبنا را در انتشار آمار ملحوظ می نماید . چنانچه آن خبرگزاری محترم قصد بررسی واقعیات را داشت خوب بود که مطابق قانون ،آمار صحیح را از مراجع قانونی آن منعکس می نمود و نه سالنامه مرکز آمار ایران که با هدف محاسبات حرفه ای خاص ،آماری را مورد استفاده قرار داده است. از طرفی به استناد ماده 14 قانون امور گمرکی "ارزش گمرکی کالای وارداتی بر اساس نرخ ارز اعلامی توسط بانک مرکزی در روز اظهار محاسبه می گردد" نه بصورت ریالی و استناد به ارقام ریالی برای انعکاس میزان واردات بر خلاف نظم قانونی آن بوده است و اینکه سالنامه مرکز آمار بصورت ریالی واردات را محاسبه نمود برای تنظیم حسابهای ملی و همچنین محاسبه میزان رشد کشور بصورت جاری بوده است و نه تعیین میزان واردات که توسط آن رسانه با استناد به آن ، افزایش نرخ ارز را به حساب افزایش واردات دولت یازدهم منظور نموده اید.

حال قضاوت را به انصاف آن رسانه و وجدان عمومی جامعه واگذار و سوالات زیر را مطرح می نماید:

آیا رواست که بر خلاف ماده 14 قانون امور گمرکی که اشعار می دارد "ارزش گمرکی کالای وارداتی بر اساس نرخ ارز اعلامی توسط بانک مرکزی در روز اظهار محاسبه می گردد" آن رسانه آن را به ریال منعکس نماید و در حالی که واردات در این دولت کاهش یافته است با انعکاس ریالی میزان واردات، تلاش دولت را خلاف واقع و خلاف منویات مقام معظم رهبری به افکار عمومی جلوه دهد؟

آیا رواست که در استفاده از آمار به نحوی اقدام شود که افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی که در دولت قبل صورت گرفته است و این دولت توانسته است آن را مهار و حتی کاهش دهد را بعنوان افزایش واردات در این دولت جلوه داد؟

نکته پایانی اینکه یکی از اقدامات مهم دولت یازدهم علاوه بر کاهش واردات ، مدیریت واردات بود . بطوری که در تجارت بین الملل مهمتر از میزان واردات ترکیب کالاهای وارده می باشد. ترکیب کالاهای وارداتی است که ملاک سنجش پویایی واردات یک کشور به حساب می آید. طبق آمار موجود در خصوص کالاهای وارداتی در سال 1391 میانگین نرخ تعرفه موثر در واردات معادل 5.89 درصد بوده است که این میزان در سال 92 به میزان 6.87 درصد افزایش و در سال 1393 نیز به 10.05 درصد افزایش یافته است که این میزان افزایش در زمان تصدی دولت یازدهم بوده است . افزایش میانگین نرخ تعرفه موثر دال بر مدیریت واردات در دولت یازدهم می باشد چراکه وضع تعرفه به منظور تقویت واردات کالاهای واسطه ای و سرمایه ای دارای ارزش افزوده به منظور حمایت از تولید و کاهش واردات کالاهای لوکس غیر ضرور می باشد. آیا بهتر نبود که این اقدام دولت که در راستای پیشبرد اهداف اقتصاد مقاومتی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری است به جامعه منعکس می شد ؟

امید است این مطلب در رفع شائبه آن خبرگزاری محترم و تنویر افکار عمومی موثر واقع شود.