به گزارش «نود اقتصادی»، محسن رنانی، استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان اظهار داشت: برجام تغییر ساختاری نبود، برجام سازوکاری بود که در زمان آقای احمدینژاد شکل گرفته بود و با یک فرایند غیرجدی و صوری داشت جلو میرفت. بعد از احمدینژاد، فرآیندهای داخل این سازوکار، جدیتر شد و سرعت گرفت و روشهای اجرای آن تغییر کرد تا به نتیجه رسید.
وی بیان کرد: اما به نتیجهرسیدن سازوکار برجام، ساختارها را تغییر نداد؛ یعنی قبل و بعد از برجام ساختار سیاسی و اقتصادی در جمهوری اسلامی تغییری نکرد. شاید اگر نظام سیاسی تمایل میداشت میتوانست اجازه دهد برجام به یک زلزله تبدیل شود اما چنین نشد و برجام عملا عقیم شد. چون از همان اول برجام به وسیله خود بازیگران داخلی، مورد حمله قرار گرفت و بیاعتبار شد و بنابراین اجازه داده نشد تا برجام راه را برای یک تغییر ساختاری در مناسبات اقتصادی و سیاسی با خارج باز کند.
رنانی گفت: انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ ایبسا ممکن است بدون تنش و بدون هیچ مسئله و حاشیهای برگزار شود یا ممکن است منجر به پدیداری موج تازهای از امید اجتماعی شود که به هجوم جدیدی به صندوقها بینجامد. اما به هر شکلی که برگزار شود و هر نتیجهای در پی داشته و هر کسی بر مسند ریاستجمهوری تکیه زند، پایان مرحله تحولات دهه گذشته و آغاز تحولات ساختاری جدید خواهد بود.
وی در ادامه افزود: کشور ما پیش از بروز کرونا نیز با بحرانهای جدی اقتصادی مواجه بود که با بیماری کووید۱۹ این بحرانهای اقتصادی تشدید و تعمیق شده است و اگر مجموعه رقبای در قدرت نتوانند با یک همبستگی و همسویی، کشور را از بحران بیکاری و تورم و رکودی که گرفتار شده است خارج کنند، میتواند به درهمریزی ساختاری اقتصادی و متعاقب آن پیامدهای سیاسی و مدنی منجر شود. بنابراین در صورت تعمیق رکود اقتصادی و کنترلنشدن آن، امکان بروز یک فاجعه وجود دارد.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان بیان کرد: به نظرم الان شرایط برابر و بدون اجبار برای مذاکره با آمریکا، برقرار است؛ چون ایران نشان داده درحالیکه آمریکا هرچه در توان داشته، در اعمال فشار علیه ایران به کار گرفته است، ایران همچنان کوتاه نمیآید و میتواند معامله نکند و نشان داده است که با وجود فشارهای اقتصادی و بحران کرونا و کاهش شدید درآمدهای نفت و تحریم و نظایر اینها، میتواند دوام بیاورد و مذاکره نکند و صبر کند تا بعد از انتخابات آمریکا و تحولات بعدی جهانی تصمیم بگیرد و مجبور و ناگزیر نیست الان با آمریکا مذاکره کند.
وی ادامه داد: از سوی دیگر آمریکا هم نشان داده که میتواند معاملهای نکند و صبر کند تا ایران تحت فشارهای ناشی از تحریم و مشکلات اقتصادی به زانو درآید؛ اما هر دو طرف هماکنون به چنین معاملهای نیاز دارند؛ ضمن اینکه توازن میان دو طرف برقرار است و اتفاقا الان بهترین زمان برای مذاکره و تعامل با آمریکا است؛ چراکه چنین مذاکرهای برای ترامپ در آستانه انتخابات ارزشمندتر از بعد از انتخابات است و اینجا میتوان امتیازهای خوبی از آمریکا گرفت.
رنانی گفت: اتفاقا ای بسا مذاکره بعد از نتایج انتخابات برای ترامپ موضوعیتی نداشته و مذاکرهنکردن برایش ارزشمندتر باشد. اگر الان این مذاکره انجام شود، با توجه به نیازی که ترامپ به مذاکره دارد و مشکلات داخلی جدی که او مواجه بوده و تحت فشار داخلی است تا فضای آمریکا را به نفع خود عوض کند، نتیجه بهتری برای ما حاصل خواهد شد.