به گزارش «نود اقتصادی» بحث داغ در پایان هر سال تعیین حداقل حقوق و دستمزد کارگران است. همه ساله این سوال مطرح می­شود که حداقل حقوق و دستمزد باید به چه میزانی تعیین شود تا منصفانه باشد و بتواند در کمترین حالت هزینه های کارگران را پوشش دهد. بدین منظور حداقل حقوق و دستمزد از سال 1360 تا 1397 از دو بعد دلار و طلا مورد بررسی قرار گرفته است.

در نمودار (1) حداقل حقوق ماهانه به دلار از سال 1360 تاکنون ارائه شده است. بالاترین میزان مربوط به سال 1389 به مبلغ 286 دلار است. طی سالهای 1387 الی 1390 و همچنین 1394 تا 1396 حداقل حقوق ماهانه به دلار به بیش از 200 دلار رسیده است. به دلیل ثبات نسبی ارزی طی سالهای 1378 تا 1389، روند نمودار کاملا صعودی است و با توجه به افزایش قیمت دلار از سال 1390 روند نمودار نزولی می­شود. در سال 1397 حداقل حقوق ماهانه به 85 دلار کاهش پیدا کرده است.

در نمودار (2) میانگین حداقل حقوق ماهانه به دلار در دولت­های مختلف به تصویر کشیده شده است. بالاترین رقم مربوط به دولت مهرورزی به میزان 208 دلار است. دولت­های اعتدال و اصلاحات در رده های بعدی هستند. 

در نمودار (3) حداقل حقوق ماهانه به طلا از سال 60 تاکنون ارائه شده است. بالاترین رقم مربوط به سال 1383 به میزان 9.15 گرم می­باشد. طی سالهای 1380 الی 1388 حداقل حقوق ماهانه به طلا بالای 8 گرم است. روند نمودار در دولت اصلاحات صعودی است که با رسیدن به نقطه ماکزیمم در سال 1383 روند آن نزولی می­شود. در سال 1397 حداقل حقوق ماهانه به 2.11 گرم طلا تنزل پیدا کرده است.

در نمودار (4) میانگین حداقل حقوق ماهانه به طلا در دولت­های مختلف به تصویر کشیده شده است. بالاترین رقم مربوط به دولت مهرورزی به میزان 6.95 گرم طلا است. دولت­های اصلاحات و اعتدال در رده­های بعدی هستند.

شاید این سوال به ذهن آید با توجه به تفاوت دلاری زیاد در دولت­های اصلاحات و مهرورزی چرا از لحاظ طلا تفاوت کمی بین آنها وجود دارد. در پاسخ باید گفت افزایش قیمت اونس جهانی طلا پس از بحران مالی 2007 و کاهش ارزش دلار در سطح جهانی عامل این مسئله است. جهت درک این موضوع در نمودار (5) میانگین قیمت اونس جهانی طلا در دولت­های مختلف ارائه شده است. براساس این نمودار میانگین قیمت اونس جهانی در دولت مهرورزی به میزان 1067 دلار و اصلاحات معادل 323 دلار است.

بدین ترتیب میانگین حداقل حقوق ماهانه به دلار و طلا در دولت مهرورزی از همه دولت­ها بیشتر بوده است. میزان حداقل حقوق ماهانه تنها در سالهای 1387 و 1388 به صورت همزمان بالای 200 دلار و بیش از 8 گرم طلا ارزش داشته است. همچنین میانگین حداقل حقوق ماهانه به دلار و طلا از سال 1360 تاکنون معادل 104 دلار و 4.95 گرم طلا و این ارقام از سال 1384 تاکنون (دولت­های مهرورزی و اعتدال) برابر با 196 دلار و 5.92 گرم طلا بوده است. به دلیل کاهش ارزش دلار در سطح جهانی پس از بحران مالی 2007، بهترین معیار سنجش جهت ارزشیابی حداقل حقوق طلا است. از این رو پیشنهاد می­شود میانگین حداقل حقوق ماهانه به طلا در سال­های اخیر به عنوان شاخص منصفانه برای پرداخت حداقل حقوق و دستمزد کارگران در نظر گرفته شود. هر چند با توجه به محدودیت­های درآمدی دولت این امر بعید به نظر می­رسد.

منابع داده ها از سایت وزارت کار(مبلغ حداقل حقوق)، بانک مرکزی (نرخ دلار) و سایت stooq.com (نرخ طلا) می باشد.