«نود اقتصادی»: مدیریت منابع آبی کشور با توجه به اقلیم گرم و خشک ایران طی سالهای اخیر با دشواری همراه شده است. به این ترتیب تغییر الگوهای آب و هوایی کشور ، نهادهای ذی ربط را برای خلق منابع جدید آبی با محدودیت مواجه کرده است، چرا که از سویی بارش نزولات کاهش یافته و از سویی دیگر ضعف مدیریت منابع و مصارف موجب تشدید این چالش شده است. 

به عقیده کارشناسان هرچند که مدیریت منابع ناشی از بارندگی و مدیریت مصرف (صرفه جویی) لازم و اصلاح روند انتقال و توزیع آب به بخش های مختلف واجب است، اما از آنجایی که چنین رویه ای به تنهایی نمی تواند کشور را در عبور از چالش آب یاری کند، باید در فکر خلق منابع تامین آب جدید هم باشیم. یکی از این راه ها استفاده از آب دریا به عنوان منبع مصرفی آب کشور است. روشی متداول که اغلب کشورهای حاشیه خلیج فارس از آن برای تامین آب مورد نیاز خود استفاده می کنند.

به طور کلی به جداسازی نمک از آب دریا، شیرین سازی گفته می شود که برای نمک‌زدایی، فناوری‌های مختلفی به کار می‌رود. روش‎های متداول، به دو دسته‎ کلی فرآیندهای حرارتی و فرآیندهای غشایی تقسیم می‎شوند. از ترکیب این دو دسته، روشی جدید به نام هیبریدی، به وجود می‌آید.

با احداث نیروگاه در کنار نوارهای ساحلی می توان از حرارت تولید شده توسط نیروگاه برای ایجاد حرارت جهت تبخیر آب در روند شیرین سازی استفاده کرد. که به این روش، شیرین سازی به طریق حرارتی گفته می شود. در روش غشایی نیز آب شور از یک غشا نانومتری عبور داده شده و نمک آن جدا می شود. روش هیبریدی نیز ترکیبی از این دو روش است. اما در این بین استفاده از انرژی هسته ای ( نیروگاه های هسته ای) برای احداث واحد آب شیرین کن یکی از بهترین روش هاست. چرا که علاوه بر اینکه از انرژی پاک استفاده می شود و کمترین آلودگی را دارد، می توان از هر دو روش غشایی و حرارتی در روش شیرین سازی آب استفاده کرد.

آب شیرین‌کن هسته‌ای مقرون به‌صرفه‌تر از فسیلی است

میثاق مولایی، کارشناس حوزه انرژی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه شیرین سازی آب یکی از دستاوردهای نیروگاه های هسته ای است، گفت: با احداث یک واحد شیرین سازی در کنار نیروگاه های هسته ای می توانیم با استفاده از راکتور آن به شیرین سازی آب بپردازیم که البته حجم تولید آن متفاوت است.

وی با بیان اینکه هزینه تولید هر مترمکعب آب توسط سیستم آب شیرین کن ها با استفاده از سوخت فسیلی کمی بیش از ۳  تا ۵ هزار تومان است، ادامه داد: علاوه بر هزینه بالای تولید این روش آب، باید دقت داشت که به هر حال استفاده از انرژی فسیلی آلودگی زا ست در صورتی که درباره آب شیرین کن های هسته ای چنین نیست و انرژی مورد نیاز آنها از طریق انرژی پاک هسته ای تامین می شود که خروجی بهتری از نظر کمی و کیفی نسبت به مدل تقطیر در شیرین سازی دارد.

به گفته این کارشناس انرژی، هزینه تولید هر مترمکعب آب شیرین توسط اب شیرین کن های هسته ای ۵ درصد دلار است و شاید در نگاه نخست آب گرانی باشد اما با توجه به هزینه ساخت نیروگاه هسته ای و احداث واحد شیرین ساز آب در کشورهای مختلف، هزینه تمام شده متغیر است؛ در مجموع تجربه جهانی نشان داده است که ساخت آب شیرین کن های هسته ای به صرفه است.

مولایی اظهار داشت: فاز نخست واحد شیرین‌سازی آب نیروگاه بوشهر روزانه ۵ هزار مترمکعب آب را شیرین می­‌کند و فاز دوم آن ۱۰ هزار متر مکعب؛ که معادل ۲۰ درصد از نیاز شهر بوشهر است. البته این رقم در حال گسترش است و می تواند سهم بیشتری را ازآن خود کند.

وی با اشاره به هزینه بالای تولید آب از آب شیرین کن ها، توضیح داد: به طور کلی در مقایسه با تامین آب از سدها می توان گفت تولید آب شیرین از طریق آب شیرین کن های هسته ای هزینه بالاتری داشته و گران تر است؛ این در حالی است آب در ایران همانند برق و گاز کالای ارزانی است و ما می توانیم در روش شیرین سازی هسته ای با چاره جویی و کاهش هزینه های نخست سرمایه گذاری، هزینه تمام شده را کاهش دهیم. ازسویی دیگر با توجه به محدودیت آب سدها تولید آب توسط آب شیرین کن ها بالاخره باید کلید بخورد چرا که پایداری تامین آن بالاتر است.